đã khéo léo biến nó thành một cái vali dùng để mang hành lý đi đây đi đó
được. Joe trố mắt nhìn, chỉ thấy vài ba cái áo sơ mi, còn toàn là sách.
“Dễ thường sách đến tận đáy chắc?” anh ta hỏi.
Martin gật đầu, và cứ tiếp tục xếp sách lên một cái bàn nhà bếp kê ở
trong phòng dùng làm bàn rửa mặt.
“Hừ!” Joe kêu lên, và yên lặng chờ đợi một ý suy đoán đang hình thành
trong óc. Cuối cùng, ý đã tới.
“Này, cậu không để ý gì đến gái à. Thật không?” Anh ta hỏi.
“Không, trước khi mê sách tớ cũng săn gái gớm lắm, nhưng từ độ ham
đọc thì chẳng có thì giờ đâu.”
Ở đây cũng chẳng có thì giờ. Chỉ có làm việc với ngủ cũng đủ hết ngày.
Martin nghĩ đến năm giờ đồng hồ ngủ trong một đêm của gã và mỉm
cười. Căn phòng của gã ở ngay trên xưởng giặt, cùng ở một toà nhà với cái
máy bơm nước, vừa phát điện, vừa tiếp điện cho máy giặt. Anh thợ máy ở
phòng bên cạnh cũng tạt vào thăm Martin và giúp gã nối dây lắp bóng điện,
dây điện chạy dài suốt từ bàn tới giường.
Sáu giờ mười lăm sáng hôm sau Martin bị lôi dậy để đi ăn sáng vào lúc
bảy giờ kém mười lăm. Trong khu nhà giặt có một chiếc bồn tắm giành cho
những người làm. Gã tắm bằng nước lạnh, khiến Joe choáng cả người.
“Gớm! cậu thật tài!” Joe nói khi hai người ngồi ăn sáng ở góc bếp của
khách sạn.
Cùng ăn còn có anh thợ máy, anh làm vườn, anh phụ việc và hai ba
người coi chuồng ngựa. Họ ăn vội vàng, buồn bã, chuyện trò với nhau rất ít.
Martin Eden ngồi im, lắng nghe và gã thấy mình đã vượt quá xa chỗ đứng
của họ. Tầm hiểu biết chật hẹp của họ làm cho gã chán ngán, và gã muốn
mau mau rời xa họ. Cũng vội vàng như học, gã nuốt tống nuốt tháo chỗ
thức ăn nghèo nàn, lũng bũng, và thở dài thoát nạn khi bước qua cửa bếp.
Đó là một xưởng giặt nhỏ có máy hơi nước, trang bị hoàn toàn bằng
máy móc hiện đại nhất, máy móc làm tất cả mọi việc mà nó có thể làm
được. Sau khi được chỉ dẫn, Martin phân loại đồng quần áo bẩn to tướng,
trong khi Joe bắt đầu cho chạy máy đập chuyển những bánh xà phòng mềm
làm bằng những chất hóa học độc; anh ta phải lấy khăn bông tắm bịt cả
mồm, mũi, mắt lại, trông chẳng khác gì một cái thây liệm vải. Sau khi phân
