vẫn một nghi lễ đó được lặp lại. Ban đầu, ông bảo vệ nhìn tôi rồi quay mặt
đi. Ông ấy cũng lần lượt trả lời các câu hỏi mà người ta đặt ra cho ông ấy.
Ông ấy bảo rằng tôi không muốn nhìn mặt mẹ, rằng tôi còn hút thuốc, rằng
tôi ngủ gật và sau đó uống cà phê sữa. Tôi cảm thấy mọi người tức tối, và
lần đầu tiên tôi hiểu rằng mình là tội phạm. Người ta bảo ông bảo vệ kể chi
tiết về chuyện uống cà phê sữa và chuyện hút thuốc. Ngài công tố viên nhìn
tôi với ánh mắt giễu cợt. Lúc đó, luật sư của tôi hỏi ông bảo vệ có hút thuốc
cùng tôi không. Nhưng công tố viên đứng bật dậy với vẻ hung hăng và phản
đối câu hỏi: “Ai là tội phạm ở đây, và liệu đây có phải là cách chống lại
nhân chứng để làm nhẹ những chứng cứ đầy sức nặng hay không?” Tuy
vậy, vị chủ tọa vẫn yêu cầu ông bảo vệ trả lời câu hỏi đó. Ông ta nói với vẻ
lúng túng: “Tôi biết tôi đã sai. Nhưng tôi đã không dám từ chối điếu thuốc
mà anh ta mời tôi.” Cuối cùng, người ta hỏi tôi có muốn nói thêm gì không.
Tôi nói: “Không. Tôi chỉ muốn nói là nhân chứng đã nói đúng. Đúng là tôi
đã mời ông ấy hút thuốc.” Lúc đó ông bảo vệ nhìn tôi với vẻ hơi ngạc nhiên
và ra vẻ biết ơn. Ông ta lưỡng lự, rồi nói chính ông ta mời tôi uống cà phê
sữa. Luật sư của tôi tỏ ra đắc thắng và tuyên bố bồi thẩm đoàn có thể nghị
án. Nhưng công tố viên hét vang phía trên đầu chúng tôi và nói: “Phải, Bồi
thẩm đoàn sẽ nghị án. Nhưng họ sẽ kết luận là một kẻ xa lạ có thể mời uống
cà phê, còn một đứa con thì phải từ chối cái đó trước linh cữu mẹ.” Lúc đó,
ông bảo vệ trở về chỗ ngồi.
Đến lượt Thomas Pérez, viên thừa phán phải dìu ông già lên bục. Pérez
nói là ông ấy quen biết mẹ tôi đã lâu nhưng chưa bao giờ gặp tôi trừ cái lần
vào hôm mai táng. Người ta hỏi ông ấy tôi làm gì trong ngày hôm đó, và
ông ấy trả lời: “Quý vị biết đấy, tôi bước đi còn khó nữa là. Nên tôi chẳng
thấy gì. Sự nặng nhọc làm tôi chẳng thấy gì. Vì đối với tôi việc đó là khó
khăn lớn. Tôi thậm chí còn ngất xỉu. Nên tôi chẳng thấy gì đâu, thưa quý
ông.” Công tố viên bảo ít ra thì ông cũng nói có thấy tôi khóc không. Pérez
bảo không. Khi đó, đến lượt công tố viên nói: “Các vị bồi thẩm nghị tội.”
Nhưng luật sư của tôi nổi nóng. Ông ta hỏi Pérez với giọng mà tôi cảm thấy
hăng tiết: “Liệu ông có nhìn thấy anh ta không khóc không?” Pérez nói
không. Cử tọa cười. Luật sư của tôi xắn tay áo lên nói giọng cương quyết:
