Tôi bình thản gật đầu, mặc dù trong lòng không thật yên tâm lắm.
Cách cổng làng khoảng nửa dặm bắt đầu có một sườn đồi thoai thoải
kéo dài theo dọc đường. Các toán chiến binh đã sắp hàng đứng trên sườn
đồi đó. Đúng là một cảnh tượng hùng vĩ. Các toán quân (mỗi toán gần ba
trăm người) nhanh chóng chạy lên sườn đồi và đứng nghiêm như tượng ở
nơi đã được quy định. Các ngọn giáo của họ long lanh dưới ánh mặt trời;
gió thổi làm rung rung các lông chim trang điểm trên đầu họ. Lúc ấy, khi
chúng tôi đi đến sườn đồi, cả mười hai toán quân như thế, tức là ba nghìn
sáu trăm chiến binh liền leo lên đứng ở chỗ của mình dọc hai bên đường.
Khi lại gần một toán, chúng tôi ngạc nhiên thấy tất cả các chiến binh đều
là những người to cao, khỏe mạnh. Trước đấy, chúng tôi chưa hề gặp những
người to cao tương tự, nhất là với một khối lượng lớn như thế. Tất cả họ
đều khoảng bốn mươi tuổi, không một người nào thấp dưới một mét tám, và
nhiều người còn cao hơn thế đến tám hoặc mười xăngtimét. Đầu của họ
được trang điểm bằng những lông chim Xacubola cao, dày, màu đen. Cả
những người đang đi cùng chúng tôi cũng thế. Tất cả các chiến binh đều
quấn đuôi trâu trắng quanh hông, quanh chân phải mỗi người ở phía dưới
đầu gối cũng có quấn những vòng đuôi trâu như thế. Tay trái mỗi người giữ
một chiếc khiên rộng gần nửa mét.
Những cái khiên này rất đáng chú ý. Chúng là những tấm kim loại dát
mỏng được phủ bằng da trâu màu sữa. Khí giới của các chiến binh đơn giản
nhưng trông rất đáng sợ, gồm một chiếc giáo cán gỗ, mũi bằng sắt rất nặng,
ngắn, có lưỡi sắc cả hai bên, chỗ rộng nhất đến mười lăm xăngtimét. Các
cây giáo này không dùng để ném, mà sử dụng như dao hoặc dao găm trong
khi đánh giáp lá cà. Những vết thương do giáo đâm thường rất kinh khủng.
Ngoài ra mỗi chiến binh còn được vũ trang ba chiếc dao găm to và nặng,
mỗi chiếc gần một kilôgam. Một chiếc giắt vào thắt lưng đuôi trâu, còn hai
chiếc kia giấu trong mặt sau của khiên, loại dao này được người Cucuan gọi
là tôlơ, thay cho loại dao ném của người Dulux. Các chiến binh Cucuan có
