một chân lý tuyệt đối. Đúng , nếu ta cộng 2 cái que hay hai trái cây…Còn
nếu ta cộng 2 giọt nước thì sao, thành một giọt hay nhiều giọt?
Nhà vật lý học khi làm thí nghiệm, gặp một hiện tượng bất ngờ chưa gặp
bao giờ, không phù hợp với tính toán có sẵn. Anh ta phải nghiên cứu thêm
hiện tượng này để điều chỉnh lai tính toán, chứ không được coi công thức
như một chân lý khoa học, sẵn sàng bỏ qua hiện tượng bất ngờ, không phù
hợp với công thức. Anh phải phân tích mâu thuẫn giữa hiện tượng và công
thức và cho rằng sai lầm là ở công thức vì công thức không ứng dụng cho
trường hợp này.
Nếu không quen biện luận với bản thân, thì thường quá câu nệ vào công
thức trừu tượng và luôn luôn mâu thuẫn với thực tế. Lúc đó, ta sẽ phân vân
giữa chân lý thực một cách trừu tượng và tính phong phú cụ thể của đời
sống và không thấy đường đi. Hoặc ta sẽ phàn nàn về thực tế sinh động phát
triển mâu thuẫn với giáo lý đã học và nhắm mắt làm ngơ các sự việc không
phù hợp với sơ đồ có sẵn trong óc.
Mỗi chúng ta phải học cách sử dụng các kiến thức để xét đoán các mâu
thuẫn trong thực tế.
Hãy làm quen việc nắm thực tế khái quát trong quá trình phát sinh của nó
để điều chỉnh hay bổ sung vốn kiến thức của mình vì lẽ, theo lơi văn hào
Gớt, “mọi lý thuyết đều một màu xám còn cây đời mãi mãi xanh tười”.
Hiện nay, thiếu sót trong phương pháp tự học của người thanh niên thể
hiện ở nhiều mặt. Học thiều hệ thống, chỉ căn cứ vào độc một cuốn sách
giáo khoa không tham khảo tài liệu có liên quan. Chọn bài ma học để đối
phó với thi cử. Học thuộc lòng không suy nghĩ, không đặt lại vấn đề.
Tất cả cách tự học không khoa học trên đây, dẫn tới hậu quả là kiến thức
không vững bền, không còn lại ở người học bao nhiêu sau khi ra trường, và
điều quan trọng là không rèn cho người học đầu óc suy luận, một bộ phận
quan trọng của trí tuệ.
Trong các dạng thông tin, đọc có tốc độ tương đối nhanh khoảng 250 từ
một phút, chỉ kém có suy nghĩ với tốc độ 500 từ một phút.
Tuy nhiên, so với tốc độ phát triển của cách mạng khoa học kỹ thuật hiện
giờ, tốc độ 250 từ của một người có trình độ học vấn trung bình không còn