trở lực để trở thành nhân vật phi thường, không chỉ của giòng họ Nguyễn
mà của cả Đại Việt muôn đời: đặt cơ sở vững chắc cho sự mở mang khai
thác trọn vẹn lãnh thổ Đại Việt.
Với con người có ý chí sắt đá, lại được quân dân tôn sùng đó, chị Tống
chỉ còn biết hối hả rời vương phủ để trở về cuộc sống riêng tư. Hy vọng đặt
vào đạo quân phương Bắc chỉ còn là kỷ niệm cay đắng hơn khi hàng hàng,
lớp lớp tù binh được đưa đi an sáp ở các làng xứ Quảng Nam để tăng
trưởng dân số hoặc mở mang thêm đất đai, lập thôn xã mới sau khi các
tướng bị bắt được trả về hết đất Bắc. Đã thế, chị còn phải đứng trước nanh
vuốt đe dọa hàng giờ của Chưởng dinh khét tiếng độc ác là Nguyễn Phước
Trung, người đang lập mưu, định kế chặt đầu chị bêu giữa chợ.
Nhiều lần tôi thấy con người rất hoạt bát, sinh động như chị bỗng ngẩn
ngơ như mất trí. Tuý Nguyệt cho tôi biết nhiều đêm chị không ngủ, cứ ngồi
mãi bên giường hay quỳ trước Phật đài thở than, tụng niệm. Những khi bực
tức, chị lại tới dinh của Quận công, nhìn ngắm cậu con bất tài, vô tướng,
tâm trí rối bời, phát lên những lời mắng mỏ. Quận công càng thêm lo hãi,
tay chân quơ cào, hết đập bể nghiên mực, lại đánh rơi quản bút, hết kéo bàn
cho đổ ấm chén lại vấp ngã làm bình choé loảng xoảng, toàn là những bình
choé cổ, quý báu của Nhật, của Tàu. Người mẹ thấy con như thế chẳng
mong gì lời gia huấn làm cho khá hơn nên chỉ còn biết khóc rồi lặng lẽ rút
lui.
Đã thế, những người độc miệng còn phao tin đồn là cái chết của
Thượng vương chính do chị gây ra. Cái đêm ca khúc khải hoàn trở về, có
lệnh đòi cung nhân ra phá Tam Giang để gặp Chúa, chính chị đã đổ thuốc
độc cho Chúa chết. Để làm gì? Người ta thì thầm với nhau là cốt để cho
những người trong phe đảng chị nhân lúc bối rối của vương gia sẽ đưa ông
Quận công lên ngai khi đại quân của thế tử chưa kịp trở về. Lời đồn đại
thiếu căn cứ ấy may được Chúa Hiền bỏ qua nên mẹ con chị không bị xét
hỏi tới.
