mà tôi đã được sốngở nhà của chúng, được nghe thấy giọng nói của chúng,
biết được chúng đang ở đó,được thấy chúng đến, đi như khi tôi có chúng ở
nhà mình. Điều đó làm rạo rựctrái tim tôi. Chúng có mặc đẹp không?
- Có, Eugène nói. Nhưng ông lão Goriot à, khi mà các cô congái của ông
giàu có đến vậy thì vì lẽ nào lão lại phải trú ngụ trong một cănnhà ổ chuột
như thế này?
- Niềm tin của tôi, lão nói với vẻ ngoài như không suy tưgì, cái gì có thể
giúp tôi hạnh phúc hơn chứ? Tôi khó giải thích với cậu nhữngđiều ấy; tôi
không biết nói hai lời như nhiều khi cần phải thế. Tất cả là ởđây, lão vừa
nói vừa đập tay vào ngực mình. Cuộc sống của tôi, đối với tôi, ởngay trong
hai cô con gái của tôi. Nếu chúng vui vẻ, nếu chúng hạnh phúc, ănmặc đẹp
đẽ, nếu chúng chạy trên thảm, tôi có thể đắp bất cứ loại chăn nào vàngủ ở
bất cứ nơi đâu! Tôi không lạnh nếu chúng đang ấm, tôi không bao giờ ưu
tưnếu chúng vui cười Tôi sẽ chỉ buồn nỗi buồn của chúng thôi. Khi nào cậu
là cha,khi cậu tự nhủ trong lúc thấy các con líu lo vui đùa: "Đó là sự sáng
tạo củata.", thì cậu sẽ cảm thấy những đứa con yêu thương ấy như là từng
giọt máu trongngười cậu và chúng thật như những bông hoa thuần khiết.
Cậu sẽ mong muốn đượcsờ lên da thịt chúng; dõi theo từng bước đi của
chúng. Giọng nói của chúng tôinghe thấy ở mọi nơi. Một ánh nhìn của
chúng có chút buồn, sẽ khiến máu trongtôi ngưng đọng lại. Rồi một ngày
cậu sẽ biết rằng người ta thực sự hạnh phúcbởi niềm vui của con cái hơn là
niềm vui của riêng mình. Tôi không thể giảithích với cậu vì sao: đó là sự
vận động trong lòng làm phân phát niềm vui khắpchôn. Tóm lại trong tôi có
ba cuộc sống. Cậu cho là tôi nói với cậu một điều lạlùng phải không? Chao
ôi! Khi tôi được làm cha, tôi mới thấy hiểu Chúa. Người ởkhắp cả mọi nơi,
bởi lẽ sự sáng tạo xuất phát từ Chúa. Chàng trai ạ, tôi vớicác con tôi cũng
vậy. Duy chỉ một điều, tôi yêu các con gái tôi còn nhiều hơnChúa yêu vạn
vật, bởi vạn vật thì không đẹp như Chúa mà các con gái tôi thì lạiđẹp hơn
tôi. Chúng gắn với tâm hồn tôi mật thiết đến độ tôi đã có ý nghĩ chắcchắn
rằng cậu sẽ gặp chúng ngay tối nay. Cầu Chúa! Một người đàn ông đã mang
