li tri
trọng. Tuy hữu vinh quan, yến xử siêu nhiên.
Nại hà vạn thặng chi chủ, nhi dĩ thân khinh thiên hạ? Khinh tắc thất căn, táo
tắc thất quân.
Nặng là gốc rễ của nhẹ, tĩnh là chủ của náo động. Cho nên thánh nhân (tức
vua) suốt ngày đi không lìa xe chở đồ dùng (nặng) tuy được sự sang đẹp mà
lòng nhàn tĩnh vượt lên cả (coi thường ngoại vật).
Ông vua một nước có vạn cỗ xe (một nước lớn) sao lại có thể lấy thân coi
nhẹ thiên hạ? Nhẹ thì mất gốc rễ, náo động thì mất chủ.
Chữ quan trong câu nhì có thể đọc là quán; vinh quán là chỗ ở sang trọng.
Cái gì nặng thì chế ngự được cái nhẹ; cái gì tĩnh thì chế ngự được cái náo
động. Nặng, tĩnh là “thường” (trái với biến); nhẹ, náo động là biến. Người
theo đạo giữ “thường” mà bỏ biến.
Lão tử khuyên các nhà cầm quyền phải dè dặt, thận trọng, và đừng để cho
ngoại vật, vinh hoa phú quí làm động lòng.
27
善⾏無轍跡,善⾔無瑕謫,善數不⽤籌策,善閉無關楗⽽不可開,善
結無繩約⽽不可解。
是以聖⼈常善救⼈,故無棄⼈;常善救物,故無棄物。是謂襲明。
故善⼈者,不善⼈之師;不善⼈者,善⼈之資。不貴其師,不愛其
資,雖智⼤迷。是謂要妙。
Thiện hành vô triệt tích, thiện ngôn vô hà trích, thiện số bất dụng trù sách,
thiện bế vô quan kiện nhi bất khả khai, thiện kết vô thằng ước nhi bất khả