28
知其雄,守其雌,爲天下谿;爲天下谿,常德不離,復歸於嬰兒。
知其⽩,守其⿊,爲天下式;爲天下式,常德不忒,復歸於無極。
知其榮,守其辱,爲天下⾕;爲天下⾕,常德乃⾜,復歸於樸。樸散
則爲器,聖⼈⽤之,則爲官⾧,故⼤制⼗不割。
Tri kì hùng, thủ kì thư, vi thiên hạ khê; vi thiên hạ khê, thường đức bất li,
phục qui ư anh nhi.
Tri kì bạch, thủ kì hắc, vi thiên hạ thức; vi thiên hạ thức, thường đức bất
thắc, phục qui ư vô cực.
Tri kì vinh, thủ kì nhục, vi thiên hạ cốc; vi thiên hạ cốc, thường đức nãi túc,
phục qui ư phác. Phác tán tắc vi khí, thánh nhân dụng chi, tắc vi quan
trưởng, cố đại chế thập bất cát.
Biết trống (nam tính), giữ mái (nữ tính), làm khe nước cho thiên hạ, làm khe
nước cho thiên hạ, thì cái đức vĩnh cửu bất biến sẽ không mất mà trở về trẻ
thơ (hồn nhiên).
Biết trắng, giữ đen, làm phép tắc cho thiên hạ; làm phép tắc cho thiên hạ thì
cái đức vĩnh cửu bất biến sẽ không sai lạc, mà trở về với vô cực (bản thể của
đạo).
Biết vinh, giữ nhục, làm cái hay cho thiên hạ; làm cái hay cho thiên hạ thì
cái đức vĩnh cửu bất biến sẽ đầy đủ, mà trở về mộc mạc như gỗ chưa đẽo.
Gỗ chưa đẽo, xẻ ra thành đồ dùng; thánh nhân giữ thuần phác mà điều
khiển trăm quan, cho nên người giỏi trị nước không chia cắt chi li.