73
勇於敢則殺,勇於不敢則活。此兩者或利,或害,天之所惡,孰知其
故?是以聖⼈猶難之。
天之道不爭⽽善勝,不⾔⽽善應,不召⽽⾃來,繟
然⽽善謀。
天網恢恢,疏⽽不失。
Dũng ư cảm tắc sát, dũng vu bất cảm tắc hoạt. Thử lưỡng giả hoặc lợi, hoặc
hại, thiên chi sở ố, thục tri kì cố? Thị dĩ thánh nhân do nan chi.
Thiên chi đạo bất tranh nhi thiện thắng, bất ngôn nhi thiện ứng, bất triệu nhi
tự lai; thiện nhiên nhi thiện mưu.
Thiên võng khôi khôi, sơ nhi bất thất.
Mạnh mẽ về dám làm (tức quả cảm cương cường) thì chết, mạnh mẽ về
không dám làm (tức thận trọng, nhu nhược) thì sống. Hai cái đó cùng là
mạnh mẽ, mà một cái được lợi, một cái bị hại; ai mà biết được tại sao trời
lại ghét cái đó [cái cương cường]? Dẫu thánh nhân cũng còn cho là khó biết
thay.
Đạo trời không tranh mà khéo thắng, không nói mà khéo đáp, không gọi mà
vạn vật tự tới, bình thản vô tâm mà khéo mưu tính mọi việc.
Lưới trời lồng lộng, thưa mà khó lọt.
“Bất ngôn nhi thiện ứng”, nghĩa cũng như câu: “Thiên hà ngôn tai, tứ thời
hành yên, vạn vật sinh yên” trong Luận ngữ. Bốn mùa qua lại, vạn vật sinh
trưởng, đó là trời “khéo đáp”.
“Bất triệu nhi tự lai” có người dịch là: trời không đợi gọi mà tự tới. Bình