bất tường, thị vị thiên hạ vương”. Chính ngôn nhược phản.
Trong thiên hạ không gì mềm yếu bằng nước mà thắng được những vật cứng
không gì bằng nó, không gì thay nó được.
Yếu thắng mạnh, mềm thắng cứng, không ai không biết lẽ đó nhưng không ai
thực hành được. Cho nên thánh nhân bảo: “Chịu nhận cái ô nhục trong
nước thì mới làm chủ xã tắc được, chịu nhận tai hoạ trong thiên hạ thì mới
làm vua thiên hạ được”. Lời hợp đạo nghe như ngược đời.
79
和⼤怨，必有餘怨，安可以爲善？是以聖⼈執左契，⽽不責於⼈。有
徳司契，無徳司徹。天道無親，常與善⼈。
Hoà đại oán, tất hữu dư oán, an khả dĩ vi thiện? Thị dĩ thánh nhân chấp tả
khế, nhi bất trách ư nhân. Hữu đức ti khế; vô đức ti triệt. Thiên đạo vô thân,
thường dữ thiện nhân.
Giải được cái oán lớn thì vẫn còn chút oán thừa [ở trong lòng], như vậy sao
gọi là phải?
Cho nên thánh nhân cầm phía bên trái tờ khế (tờ hợp đồng) mà đời không
nhận. Người có đức thì cầm [phía trái] tờ khế, người không có đức thì đòi
người ta phải trả.
Đạo trời không tư vị ai, chỉ gia ân cho người có đức
“Chấp tả khế”: thời xưa khi kí hợp đồng với ai thì người ta làm hai bản trên
cùng một tờ. Mỗi người giữ một bản. Bản bên trái không được coi trọng
bằng bản bên phải. Giữ bản bên trái tức là có ý nhường người, không tranh
