nhưng đối với Thiên chúa giáo thì người ta vẫn mong có một vành đê
chắn.
Tuy nhiên, Thiên chúa giáo mới được du nhập lại kêu gọi được sự
cộng cảm của giới trẻđang bất mãn với những tôn giáo vốn có từ
trước và nhanh chóng gia tăng số lượng tín đồ của mình. Đặc biệt,
đạo Tin lành thuyết về những niềm tin thuần túy đã thu hút được
mối quan tâm của những trí thức trẻ bởi luân lý tôn giáo nghiêm kỷ
và tinh thần độc lập tự chủ. Từđó đã hình thành nên các nhóm ở ba
khu vực là Yokohama, Kumamoto và Sapporo. Dưới sự chỉ đạo của
các nhà truyền giáo người nước ngoài đã có nhiều tín đồ ưu tú sau
này trở thành những người lãnh đạo của giáo đoàn. Trong bối cảnh
đó đã xuất hiện một nhân vật xuất thân từ Trường nông học
Sapporo tên là Uchimura Kanzō (1861-1930). Với quyết tâm dành
trọn cuộc đời mình cho “ 2J” (là Jesus và Japan), ông đã chia tay giáo
đoàn, đề xướng Chủ nghĩa vô giáo hội và gây ảnh hưởng không nhỏ.
Ngay cả trong các hoạt động chính trị như Sự kiện Uchimura (1891)
mà chúng tôi đã trình bày ở phần trước hay luận thuyết phản đối
chiến tranh trong Chiến tranh Nhật Nga ông cũng kiên trì giữ vững
quan điểm tín ngưỡng của mình.
Tuy nhiên, sau Sự kiện Uchimura đã có một cuộc luận chiến với
tiêu đề “Sự xung đột giữa giáo dục và tôn giáo” do triết gia Inoue
Tetsujirō, một người có tư tưởng theo thể chế chính trị lúc đó, đề
xướng. Từđây cuộc công kích đối với Thiên chúa giáo ngày càng gia
tăng. Cuộc luận chiến này chính là sự bài xích tôn giáo (tức Thiên
chúa giáo) từ quan điểm giáo dục (tức đạo đức quy định trong Sắc
chỉ giáo dục) và đặc biệt việc tôn giáo đi tìm chân lý vượt qua khuôn
khổ quốc gia đã trở thành tâm điểm phê phán. Phía Thiên chúa giáo
bị kiềm tỏa mọi khả năng phản kháng và nhiều người đã đành phải
công nhận tính ưu việt của đạo đức trong Chủ nghĩa quốc gia. Vào
năm Meiji thứ 45 (1912) đại diện của Thần đạo (Thần đạo giáo
