của thần. Bởi vậy, bản thân ông cũng tự xưng là Kim Cương Đại
thần và tuyên bố mình là thần sống. Đây có thể coi là một hình
thức của Saman giáo. Từ trung kỳ thời Edo có thể thấy những trường
hợp người thường trở thành Thần, Phật như đã nêu trên. Cũng
giống như Nhất Tôn Như Lai, đây chính là đặc trưng dễ thấy của
những tôn giáo mới thời cuối Mạc phủ Tokugawa và có thể nói, đây
là hình thức nhân thần mới khác hẳn với các trường hợp con người
sau khi chết đi mới trở thành thần trước đó.
Thế giới quan và nhân sinh quan của người bình dân − Trường
hợp của Nakayama Miki
Những tôn giáo mới này nảy sinh trong mối quan hệ mật thiết
với đời sống của dân chúng vì là nơi để các tín đồ đến xin ý kiến
về những việc thiết thực đối với họ như trị bệnh, an sản, mùa
màng và cho họ những phương hướng giải quyết để thông qua đó thu
tín đồ về phía mình. Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ởđó, trong thời
kỳ nhiều biến động là từ cuối thời Mạc phủ Tokugawa đến thời
Meiji, tôn giáo này đã đưa ra được thế giới quan và nhân sinh quan
của người thường dân khác với tư tưởng của tầng lớp thống trị. Hơn
nữa còn đưa ra được những nhận định sâu sắc. Đây cũng có thể gọi là
một cách phun trào của cổ tầng lắng đọng ở dưới.
Nakayama Kimi có nói: “Các vị thần xuất hiện và thuyết giáo
điều gì đó, nên loài người trên thế giới hùng dũng đứng lên tạo
mối kết đoàn”. Nghĩa là, các vị thần xuất hiện và thuyết giảng
về sự bình đẳng (Byōdō - nguyên văn từ dùng của tác giả) của mọi
người. Hơn nữa, bà còn chủ trương rằng các vị thần sẽ cải biến
thế giới bằng sức mạnh thần thông của mình. Từ sau thời Meiji bà
còn viết: “Cây mọc ở núi cao và cây mọc ở dưới đáy sâu thung lũng,
tất cả đều như nhau” (Theo Ofudesaki, Số 3) để ngăn ngừa về
hiện tượng phân biệt đối xử giữa các tầng lớp trên dưới trong xã hội
mà được ẩn dụ là “núi cao” và “đáy sâu thung lũng”. Hơn nữa,
