Lam thập diệp tập (Keiran Shūyōshū) của Kōshū (Quang Tông), tức
đệ tử của Gigen. Họ thuộc vào nhóm những người làm công việc ký lục
ở
Hieizan mà người ta gọi là Ký gia (Kike). Hơn nữa, trong Khê Lam
thập diệp tập thì thuyết Bản địa thùy tích trước đây bị lật ngược lại và
người ta có thể thấy Thần của Nhật Bản mới là bản thể của Phật.
Chẳng hạn, tác giả đã viết: “Thần Minh (Shimmyō) là Đại Nhật
(Dainichi). Thích Ca là Phật ứng thùy. Thời nay đất nước của chúng
ta là bản quốc của Phật Đại Nhật, còn Tây Thiên chỉ là đất nước ứng
thùy của Phật Thích Ca” và chủ trương chính các vị thần của Nhật
Bản mới là bản thể, Thích Ca chẳng qua chỉ là các vị thần thay đổi
hình dạng và hiện ra mà thôi. Ở đây họ đã đưa ra cách giải thích “Đại
Nhật Bản quốc”
là “Bản quốc của Đại Nhật (tức Đại Nhật Như
Lai)” để gắn cho Nhật Bản vị trí bản thể hơn so với Ấn Độ, nơi Phật
Thích Ca sinh ra.
Chúng ta không thể bỏ qua mối quan hệ của những tư tưởng này
với tư tưởng Bản giác. Tư tưởng Bản giác chú trọng khái niệm Sự cụ
thể, có tính chất hiện tượng hơn là khái niệm Lý trừu tượng, có tính
chất bản thể. Bởi vậy, Nhật Bản mà trước nay bị coi rẻ là biên thổ của
thời Mạt pháp ngược lại được nâng lên tầm là bản thể, là nguồn cội.
Điều này gắn với ý thức dân tộc được nâng cao sau đợt tiến quân
của Mông Cổ và hướng đến Chủ nghĩa Nhật Bản trung tâm.
Ise và Thần đạo Lưỡng bộ
Cùng với Thần đạo Sơn Vương, Thần đạo Lưỡng bộ cũng được
coi là một phái Thần đạo nằm trong dòng chảy của Phật giáo, chỉ
khác Thần đạo Sơn Vương chịu ảnh hưởng của Thiên Thai tông, còn
Thần đạo Lưỡng bộ thì sinh ra trong khuôn khổ Chân Ngôn tông.
Tuy nhiên, theo những nghiên cứu gần đây, Thần đạo Lưỡng bộ
không chỉ thuộc Chân Ngôn tông mà còn chịu ảnh hưởng của cả Mật
giáo Thiên Thai. Người ta gọi là Thần đạo Lưỡng bộ vì ví lưỡng cung,
trong đó có Nội cung (Naigū) của Ise (thờ Amaterasu) và Ngoại cung
