thời trung thế, không chỉ những thư tịch về tư tưởng tôn giáo mà cả
những văn thư cổ cũng được người ta sao chép ra làm nhiều bản và
sử dụng. Điều này khác hẳn với thời đại của chúng ta hiện nay.
Tuy nhiên, không hẳn những khuynh hướng thời trung thế hoàn
toàn xa vời so với ngày nay. Vào đầu thời kỳ Shōwa (Chiêu Hòa)
,
Tekeuchi Kyomaro (Trúc Nội Thần), giáo chủ của Amatsu-kyō
(Thiên Tân giáo) đã “phát hiện” ra những thư tịch thời siêu cổ đại, tức
thời thần thoại và có ảnh hưởng lớn đến giới quân đội mang tư
tưởng dân tộc chủ nghĩa hẹp hòi. Việc làm này bị cho là “ngụy tác”,
nên Takeuchi đã bị bắt vào năm Shōwa 11 (1936) và bị truy tố vì tội
Bất kính. (Cuối cùng thì được phán quyết là vô tội). Tuy nhiên,
cũng như trường hợp “Mộ Chúa” ở tỉnh Aomori (Thanh Lâm)
những điều được viết trong những trước tác của ông ta đều bám rễ
sâu vào trong văn hóa của người dân địa phương. Hơn nữa, những câu
văn của Takeuchi còn rất ảnh hưởng đến giáo phái Oumu Shinri-
kyō sau này. Bởi vậy, có thể thấy ngay cả ngày nay ngụy thư vẫn
sống dưới cổ tầng với vỏ bọc ngoài là chủ nghĩa duy lý.
Lưu phái Tachikawa hay Tà giáo
Lưu phái Tachikawa thuộc Chân Ngôn tông là một hình thái tôn
giáo rất riêng của thời trung thế, từng bị phê phán là “tà giáo”,
nhưng lại có ảnh hưởng khá lớn. Về điều này, chúng tôi đã đề cập
đến khi trình bày về lễ lên ngôi của Thiên hoàng, nhưng cũng xin
được phân tích thêm ở đây. Lưu phái Tachikawa vốn bị dán một
chiếc nhãn là thứ tôn giáo sa đọa vì có tiến hành những nghi lễ có
tính dục. Tuy nhiên, đến nay chúng ta cũng khó có thể biết rõ về
thực tế của những nghi lễ đó. Người ta cho rằng, lưu phái
Tachikawa được nhà sư Ninkan (Nhân Khoan) của chùa Daigo-ji
truyền bá khắp bán đảo Izu (Y Đậu) từ khi ông bị lưu đày đến đây
vào năm Eikyū (Vĩnh Cửu) thứ nhất (1113) cho đến năm sau đó, khi
