phùn miền Giang Nam này, khiến người ta có cảm giác lạ lẫm và
trống trải khôn tả.
Ở
đuôi thuyền là lão lái thuyền, trời lạnh nhường này vẫn cứ để
chân trần mà đứng, đôi mắt đăm đăm nhìn dòng sông, toát lên vẻ
bần hàn khó tả. Lúc sắp tới Trường Kiều của Ngô Giang, lão lái
mới hỏi: “Quý khách, nghỉ một chút nhé?”
Vị khách gật đầu, lão lái mới chống chèo khỏa nước, vào tới bờ
rồi vo gạo nhóm lửa, nấu một bữa cơm. Củi gỗ tùng ẩm ướt, khói
bốc mù, lão lái nọ bị hun tới mức nước mắt giàn giụa. Một lúc sau
thì thôi không quạt bếp nữa, lại bưng ra một cái hũ nhỏ, bốc ra
mấy lát cá muối, chuẩn bị rán chín rồi mời khách dùng cơm.
Cầu Trường Kiều này là nơi thương khách ắt phải đi qua, vốn
cũng là một nơi danh thắng nhưng vì nhiều năm binh hỏa, tới nay
chỉ còn lại ba, bốn gian nhà ngói, mười mấy chỗ rào đất, cổng
vắng chiều về, khiến người ta thấy mà hoài cảm. Văn sĩ bèn hỏi
thăm một phụ nữ đang vo gạo bên sông: “Cả ngày nay không có khách
nào qua đây sao?”
Người phụ nữ nọ đảo đảo gạo, liếc mắt đánh giá hắn một lượt,
lắc đầu nói: “Từ hôm qua tới nay cũng chỉ có một đám sứ thần
phương bắc với quan binh triều đình đi hộ tống, định ăn xong
cơm, nghỉ chân chút rồi đi tiếp. Lại hiềm nơi này nhỏ, bèn tới tiệm
Thất Lý ở thôn đối diện rồi.”
Văn sĩ nọ trông sang bờ bên kia, xa xa tầm hơn hai dặm có một
thôn nhỏ, khói bếp đang lên, khoảng cách tuy xa nhưng bởi nơi này
là một dải ruộng bằng nên vẫn nhìn thấy rõ. Rồi lại nghe người
phụ nữ kia thở dài một tiếng, nói tiếp: “Dù lưu lại đây cũng làm gì
có ai dám chiêu đãi? Lần trước mấy nhà ở Triệu Gia Kiều không
biết có chỗ nào không chu đáo, đắc tội với thông dịch, bị hắn xúi
