Chúng là thứ cỏ dại người ta cần nhổ đi. Học sinh nhìn chúng bằng đuôi
mắt, ở đàng xa mà không dám lại gần. Pillat đứng gần Boris. Chung quanh
hai đứa là một khoảng trống. Chung quanh mỗi đứa bị trục xuất có một
khoảng trống. Chung quanh mỗi đứa bị trục xuất có một vòng trống ác hại.
Mấy đứa mang cầu vai hoàng gia sợ những đứa bị đuổi. Không đứa nào
dám lại gần. Ngay cả những đứa trước kia rất thân nhau. Người ta đọc được
trong cặp mắt chúng những cảm nghĩ tương tự như những người lái xe đến
ngã tư thấy một chiếc xe bị nát bấy với một người bộ hành bị thương hay đã
chết.
Vì thế mà chúng dửng dưng. Sợ hãi còn mạnh hơn cả lòng thương hại.
Nhìn mấy đứa bị đuổi, chúng tự nguyện là sẽ chăm chỉ trong năm tới; như
những người lái xe tự nhủ là sẽ cẩn thận lái xe lúc họ nhìn bên đường một
chiếc xe vỡ nát vì húc phải cây cối hay trụ đèn.
Pillat hỏi: "Có gì đã xẩy đến cho mày? Tao không hiểu tại sao mày thi
rớt?" Yên lặng. cặp mắt của Boris nhợt nhạt với những lông măng hiền lành
cùng râu mép dưới mũi.
Boris ngước mắt nhìn trời. Những đám mây đen trôi trôi về phương
đông, thật mau thật vĩ đại, đám này cuộn theo đám kia. Về phía Đông
chừng hai mươi cây số là sông Dniestr và bên kia sông là Nga sô. Boris
nhìn những đám mây đang bay qua trên trường học, trên đầu hắn và nghĩ
rằng trong chốc lát chúng sẽ đến Dniestr, sau đó bay qua Nga sô.
Pillat nói: "Thật tao điên đầu, không thể nào hiểu nổi mày. Không một
thằng bạn nào hiểu nổi điều đó. Mày vẫn là đứa giỏi toán nhất lớp. Mày đã
giải nổi những bài toán mà không đứa nào làm được. Mày còn nhớ là tụi
mình đã phải thi lại kỳ thi đó như một hình phạt cũng chỉ vì mình làm được
bài toán và cho cả lớp chép. Nhưng không ngờ rằng chính mày - một thằng
đứng đầu về toán, một nhà toán học - trời sinh lại không làm nổi bài thi kỳ
này. Nói cho tao nghe đi, thầy giáo bảo là mày đã nộp giấy trắng. Mày đã
không viết được một giòng nào cả. Có gì đã xảy ra cho mày, hả?"
