LỐI TƯ DUY CỦA NGƯỜI THÔNG MINH - Trang 103

Sự tương đồng giữa các trải nghiệm mới và kiến thức trước đó cho phép
bạn nhận ra bạn đang ở đâu và phải làm gì. Bạn có thể vận dụng kiến thức
của bạn về hành động, thứ tự của hành động và quan hệ nhân quả để đặt
món ăn. Chuỗi McDonald được thiết kế đặc biệt để tất cả những yếu tố phát
huy tác dụng trong một cửa hàng sẽ cũng phát huy tác dụng trong những
cửa hàng khác.
Dù vậy, để có thể Ứng dụng kiến thức của bạn, một tình huống mới không
nhất thiết giống hệt tình huống trước đó. Vô số những chuỗi cửa hàng thức
ăn nhanh khác thay đổi rất nhiều vật thể (như đồng phục, logo, thậm chí
thức ăn), nhưng chúng giữ lại đủ số vật thể khiến cho trải nghiệm mang lại
cảm giác quen thuộc. Những quầy thu tiền, thực đơn và những dãy bàn đặc
biệt giống nhau ở tất cả các cửa hàng. Bên cạnh đó, rất nhiều các quan hệ
vẫn y như cũ: bố cục, trật tự thực hiện các hành động và cả những lý do
nhân quả để thực hiện những hành động đó. Vì vậy, bất luận sự khác biệt
giữa các chuỗi, có rất nhiều điểm tương đồng hỗ trợ khả năng tái sử dụng
kiến thức có được từ một tình huống cho những tình huống tiếp theo.
Tìm các điểm tương đồng
Quá trình tìm điểm tương đồng hoạt động thế nào? Để cảm nhận tốt hơn về
khả năng so sánh của bản thân, hãy thử một bài tập đơn giản mà tôi sử dụng
lần đầu tiên trong một thí nghiệm thực hiện cùng cố vấn cao học của mình,
Dedre Gentner, một nhà tâm lý học hiện đang làm việc tại đại học
Northwestern.
Hãy lấy một tờ giấy và gấp đôi nó lại. Nếu bạn không thể viết hiện mình
đang ở đâu, vậy thì hãy thử làm điều này trong đầu bạn.
Ở nửa trên tờ giấy, dành một phút liệt kê ra những điều mà cặp vật thể dưới
đây có chung:
Khách sạn Nhà nghỉ
Tiếp tục thử thêm một cặp nữa. Ở nửa dưới tờ giấy, dành một phút liệt kê
những điều mà cặp sau có chung:
Tạp chí Nhà bếp
Giờ hãy thử cái gì đó khác biệt một chút. Lật mặt còn lại của tờ giấy lại và
dùng nửa trên để liệt kê những điểm khác biệt giữa cặp sau đây: