LỐI TƯ DUY CỦA NGƯỜI THÔNG MINH - Trang 80

một phần của việc học về máy hút bụi bao gồm một lượng nhất định những
kiến thức nhân quả.
Bởi muốn biết lý do của những hành động người khác đang làm, cũng như
tại sao những công cụ mọi người sử dụng mang lại hiệu quả, con người
cũng có thể suy nghĩ tới cách cải tiến những công cụ này. Trở lại chuyện
chiếc máy hút bụi. Con người luôn luôn muốn làm sạch môi trường xung
quanh. Khái niệm sạch sẽ đã xuất hiện trong những văn bản cổ đại. Các nhà
khảo cổ học đã phát hiện ra những dạng thức cổ xưa của chổi và giẻ lau.
Máy hút bụi chỉ là một cách khác để đạt được cùng mục tiêu lau dọn bằng
cách sử dụng một công cụ phức tạp hơn. Ý tưởng chế ra một máy hút bụi
chỉ đến với ai đó nếu họ hiểu rằng con người muốn tìm cách làm sạch môi
trường sống, đồng thời biết rằng sự kết hợp giữa ống hút và một bộ lọc để
làm sạch bề mặt.
Tương tự như thế, James Dyson có khả năng phát minh ra máy hút bụi
buồng khí xoáy một phần vì ông nhận ra rằng một khi bạn có một máy hút
bụi, vấn đề khó khăn cần giải quyết là tách bụi khỏi không khí được hút
vào trong.
Vì quan tâm đến quan hệ nhân quả, con người thường thấy các sản phẩm
rất lôi cuốn khi chúng kèm theo vài chỉ dẫn về cách hoạt động. Trong một
máy hút bụi theo kiểu cũ, túi chứa bụi sẽ phồng lên ngay khi máy hút bụi
được mở và bạn có thể nghe thấy tiếng những hạt bụi bị hút vào trong. Máy
hút bụi Dyson sử dụng nhựa trong để mọi người có thể quan sát nó hoạt
động.
Nhìn chung, khả năng hỏi và trả lời câu hỏi tại sao dẫn chúng ta đến việc
tạo ra các công cụ mới phức tạp hơn dựa trên những cải tiến của các thế hệ
trước. Tomasello gọi quá trình này là tăng cường sự phức tạp của nền văn
minh. Trong nền văn minh mà mọi người hỏi câu hỏi tại sao, mỗi thế hệ có
thể bắt đầu với một bộ công cụ đang được sử dụng làm cơ sở, từ đó cố gắng
cải tiến công cụ từ điểm khởi đầu đó.
Hãy quay lại ví dụ những con tinh tinh: Trong đời sống hoang dã, tinh tinh
cũng có nền văn minh riêng của nó. Nếu một con tinh tinh vô tình biết rằng
đập một hòn đá vào hạt đậu sẽ khiến nó vỡ ra thì cuối cùng tất cả những