Khói bốc lên từ lò thiêu người làm thành những đám mây. Gió mang các
đám mây ấy rà rà trên trại và hơi nước như đượm thắm vào lao xá. Khói và
hơi nước chở theo mùi khét lẹt của mỡ người bị hỏa thiêu khiến buồn nôn.
509 tự biết không thể nào làm quen được với mùi vị đó, dầu có phải ở lại
đây đến 10 năm nữa. Hôm nay, hai người trong nhóm Lão Làng đã chết và
được mang tới lò hỏa thiêu vào lúc trưa, đó là anh thợ sửa đồng hồ Jan
Sibelski và giáo sư Đại học Bachsbaum. Trên thực tế, Buchsbaum không
còn nguyên vẹn: 3 ngón tay, 17 chiếc răng, tất cả móng chân và bộ phận
sinh dục đều bị mất mát. Những thứ này bị mất mát trong khi ông ta được
bọn Đức Quốc Xã chỉ dạy cách trở thành con người hữu dụng. Riêng câu
chuyện bộ phận sinh dục của Buchsbaum đã trở thành một trò cười thích
thú tại các buổi "dạ hội văn hóa" hàng tuần của bọn SS. Đó là sáng kiến của
tên Đội trưởng Guenther Steibrenner, vừa mới thuyên chuyển tới. Thật là
giản dị cũng như những phát minh lớn - chỉ cần chích một mũi thuốc chứa
thật nhiều ắc-xit hydrocloric, thế là xong. Nhờ đó mà tên Đội trưởng này
được các đồng chí hắn trọng nể.
Buổi chiều tháng Ba thật êm ả, mặt trời đem tới một chút ấm áp. Dầu vậy,
509 vẫn cảm thấy lạnh tuy đã mặc thêm ba lớp áo khác ngoài bộ y phục của
chính hắn: chiếc áo cánh của Joseph Bucher, áo ngoài của Lebenthal - một
gã buôn đồ cũ - và chiếc áo lạnh rách tươm của giáo sư Buchsbaum mà
nhóm Lão Làng đã giữ lại trước khi đưa xác tới lò thiêu. Nhưng đối với một
người cao gần một thước tám mà cân nặng không đầy bốn mươi kí, thì loại
áo ấm bằng lông cũng không đủ làm cho bớt lạnh.
509 có quyền được nằm phơi nắng nửa giờ. Sau đó, hắn sẽ trở về trại,
trao lại những chiếc áo đã mượn và cả cái áo của hắn cho một người khác
tới phiên ra tắm ánh mặt trời. Đó là cách xếp đặt của nhóm Lão Làng kể từ
khi mùa rét mướt đi qua. Một vài người trong nhóm đã không phải cần tới
biện pháp này. Họ đã quá kiệt sức và sau khi chịu đựng những cơn lạnh tàn
phá của mùa Đông, họ chỉ muốn được chết yên lặng trong lao xá, nhưng
trưởng phòng Berger cố nài nỉ rằng bất cứ ai còn đủ sức bò đều nên ra ngoài