Gã chưa bao giờ đưa cho nàng xem tác phẩm của mình. Một sự thận
trọng ngại ngùng đã ngăn cản gã. Hơn nữa, nàng đang phải học rất căng ở
trường đại học, gã cảm thấy không đành lòng phải lấy mất thời gian của
nàng, nhưng khi nàng thi đỗ xong, chính nàng đã hỏi gã cho xem một số
những bài gã đã viết. Martin thấy vừa sung sướng vừa ngượng ngùng. Đã
có một nhà bình luận rồi đây. Nàng, một cử nhân văn chương. Nàng đã
nghiên cứu văn học dưới sự chỉ dẫn của các giáo sư có tài. Có thể những
ông chủ bút cũng là những nhà bình luận có khả năng? Nhưng nàng sẽ khác
những ông đó. Nàng sẽ không đưa cho gã một mảnh thư từ chối in sẵn theo
mẫu cố định, nàng cũng sẽ không nói rằng tác phẩm của gã không được ưa
thích, nhất thiết không phải vì nó không có một giá trị gì. Nàng sẽ nói như
một con người có một tấm lòng ấm áp, nói hoạt bát, nói trong sáng, và quan
trọng hơn hết, nàng sẽ thấy được con người Martin Eden thật. Trong tác
phẩm của gã, nàng sẽ thấy rõ trái tim và tâm hồn gã như thế nào, nàng sẽ đi
tới một chỗ hiểu một đôi chút, một đôi chút ít ỏi thôi về những giấc mơ của
gã, và năng lực mạnh mẽ của gã.
Martin thu thập một số bản thảo đánh máy, những truyện ngắn, rồi do
dự một lúc, gã thêm vào đó cả tập "Những bài ca về biển." Một buổi chiều
cuối tháng sáu, gã cùng nàng đi xe đạp lên đồi. Đây là lần thứ hai, gã đi
chơi một mình với nàng, và trong khi người đi trong bầu không khí ấm áp
ngát hương, mát lạnh vì có gió biển thổi về, gã cảm thấy một cách sâu xa
rằng thế giới chung quanh thật là đẹp, thật có trật tự, được sống và được
yêu là một điều hạnh phúc. Họ để xe đạp bên lề đường, trèo lên một đỉnh
đồi trọc đất nâu, có cháy nắng tỏa ra hương vị của mùa gặt dìu dịu, khô
khô, dễ chịu.
"Công việc của nó đã làm xong," Martin nói, khi hai người ngồi
xuống, nàng ngồi lên áo của gã, còn gã thì nằm dài trên mặt đất ấm áp. Gã
hít mạnh mùi hương dìu dịu của cỏ xém nằng. Hương cỏ thấm vào óc gã,
làm cho tư tưởng của gã quay cuồng suy từ cái riêng đến cái chung. "Nó đã
hoàn thành lý do để tồn tại," gã nói tiếp, tay mân mê đám cỏ khô một cách
