"Tôi hy vọng rằng tôi đang học tập để nói," gã ấp úng. "Hình như
trong tôi có nhiều cái tôi muốn nói, nhưng những cái đó lớn quá, tôi không
thể tìm được cách nào để nói ra những cái thật sự trong tôi. Đôi khi tôi thấy
hình như cả thế giới, cả cuộc đời, mọi vật ngự trị trong tôi, chúng thúc giục
tôi phải thay chúng mà nói lên. Tôi cảm thấy, ôi... tôi không thể nào diễn
đạt được. Tôi cảm thấy cái lớn lao của nó, nhưng khi nói tôi lại bập bẹ như
một đứa trẻ thơ. Biến đổi những ý nghĩ, nhưng cảm giác được thành lời -
viết hay nói - làm sao khi vào trong người đọc, người nghe, lời ấy biến đổi
trở lại cũng thành những ý nghĩ, những cảm giác giống hệt như trước, thì
đấy là một việc làm lớn lao. Đó là một nhiệm vụ cao quý. Cô nhìn xem, tôi
vùi mặt tôi vào đám cỏ, làn hương tôi hít qua lỗ mũi làm cho tôi run lên với
trăm ngàn ý nghĩa và mộng tưởng. Đó là hơi thở của vũ trụ mà tôi thở hít,
tôi đã biết câu ca và tiếng cười, thành công và đau khổ, đấu tranh và chết
chóc; và qua làn hương thơm của cỏ vì lý do này khác tôi trông thấy những
hình ảnh trỗi dậy trong óc tôi, tôi muốn kể lại những cái ấy với cô, với mọi
người. Nhưng tôi biết làm thế nào? Lưỡi tôi bị buộc chặt. Tôi đã thử bằng
lời nói, như bây giờ, để miêu tả cho cô rõ cái tác động của hương cỏ đối với
tôi. Nhưng tôi đã không thành công. Tôi chỉ mới đả động được đến một
chút bằng những lời nói vụng về. Những lời nói của tôi, tự tôi cũng thấy
lúng búng, ấy thế nhưng tôi vẫn thấy như nghẹn lại với niềm ao ước muốn
nói. Ôi!" Gã vung tay lên với dáng điệu thất vọng. "Không thể được!
Không thể hiểu được! Không thể truyền đạt được!"
"Nhưng anh nói hay đấy chứ!" Nàng nhắc lại. "Cứ thử nghĩ anh đã
tiến bộ như thế nào trong thời gian ngắn từ khi tôi biết anh. Ông Butler là
một diễn giả có tiếng. Trong những kỳ bầu cử ông ấy luôn luôn được Hội
đồng Nhà nước mời đi diễn thuyết, thế mà tối hôm nọ trong bữa ăn anh đã
nói hay chẳng kém gì ông ta. Có điều là ông ta điềm tĩnh hơn. Còn anh thì
sôi nổi quá, nhưng rồi dần dần nhờ luyện tập, anh cũng sẽ khắc phục được
cái đó. Sao, rồi anh cũng sẽ thành một diễn giả có tài. Anh có thể đi xa nếu
anh muốn. Anh là người có tài. Anh có thể lãnh đạo được người khác, tôi
tin chắc như vậy. Bất cứ một việc gì mà anh đã nhúng tay vào thì không có
