bướng bỉnh, từ chối không để cho nặn theo hình dáng của cha nàng hay của
ông Butler.
Những cái lớn lao, mạnh mẽ trong con người gã, nàng đều không nhìn
thấy, hay tệ hơn nữa, nàng đã hiểu nhầm nó. Cái con người này, mà chất đất
sét mềm dẻo đến độ có thể sống trong bất cứ một cái ổ nào trong cuộc sống
của con người, nàng lại cho là bướng bỉnh, là ngoan cố nhất, bởi bì nàng
không thể nặn được nó, không bắt được nó phải sống trong cái ổ chim câu
của nàng, cái ổ duy nhất mà nàng biết. Nàng không thể nào theo được đôi
cánh bay bổng của tư tưởng gã, và khi trí óc gã đã vượt quá xa nàng, thì
nàng lại cho gã là một con người kỳ quái. Từ xưa đến nay, chưa trí óc một
ai vượt qua trí óc nàng. Nàng vẫn có thể hiểu được cha nàng, mẹ nàng, các
anh em nàng, và Olney, và vì thế khi không hiểu nổi Martin thì nàng tin
rằng lỗi là ở gã. Đó chính là tấn bi kịch cổ xưa khi cái thiển cận lại muốn
làm thầy cho toàn vũ trụ.
"Em sùng bái tư tưởng chính thống." Một lần gã đã nói với nàng, khi
hai người thảo luận với nhau về Prap và Vanderwater. "Anh thừa nhận rằng
kể đúng về mặt những người có uy tín để trích dẫn, thì họ là những người
xuất sắc nhất - hai nhà phê bình văn học tiên tiến của Mỹ. Tất cả các ông
giáo ở các trường trên đất này đều ngưỡng mộ coi Vanderwater như ông
thần trong giới phê bình văn học ở Mỹ. Ấy vậy mà, anh đã đọc những bài
viết lảm nhảm của hắn ta, và đối với anh hình như đó là biểu hiện đầy đủ
nhất, của một thằng ngốc. Thật thế, hắn ta không hơn gì một tay nói sáo
buồn tẻ như Gelett Burgess 1 nói. Prap thì cũng chẳng hơn gì. Như cuốn
"Rêu độc" của hắn chẳng hạn, viết thì văn hoa lắm, không đặt sai một dấu
phẩy, giọng văn thì ái chà... chà, mới cao quý, cao quý chứ. Hắn là một nhà
phê bình được trả hậu hĩ nhất ở nước Mỹ này. Nhưng, trời ơi! Hắn không
phải là một nhà phê bình chút nào. Ở Anh người ta làm công việc phê bình
tốt hơn.
