đã thấy được đền bù đầy đủ lắm rồi... Huống chi, nhiều lúc, miếng ăn ngon
lại còn trói buộc tinh thần người ta lại với nhau, tưởng như không có cách
gì khả dĩ chia lìa được...
Này này, người lãng tử! Có bao giờ anh đã bỏ quên người bạn đầu gối
tay ấp mà đi theo tiếng gọi của tình yêu lãng mạn chưa? Ôi, sao mà những
ngày đầu tiên sống chung với gái ở khách sạn trên đỉnh núi ngoài bờ biển,
mơ mộng và thần tiên thế? Rượu khai vị uống dưới gốc một cây phượng vĩ;
cơm thì bữa trưa là Tàu, bữa tối là Tây; nước thì là cam vắt, là “sếnh”, là
sữa tươi, là súc cù là, là nước thơm... Sướng quá rồi còn gì! Nhưng thử hỏi
sướng như thế được độ bao nhiêu lâu nhỉ?
Một buổi kia, thân thể anh cũng mỏi mệt như linh hồn anh, anh tự nhiên
thấy nhớ đến một bát canh rau sắng do tự tay vợ nấu, một đĩa chè kho vợ
quấy, một con chim ngói nhồi cốm nấm hương, và thịt thăn do vợ hầm.
Những món ăn đó có những liên hệ tinh thần bí mật và tế nhị nối ta với gia
đình, làm cho ta không thể nào quên được. Đi xa, có khi nhớ mà se sắt cả
lòng, ăn uống mất cả ngon vì buồn dâng lên nghẹn họng. Ta tương tư tất cả
những miếng ngon Hà Nội đã chiếm lòng ta. Một ngọn gió thay chiều, một
trận mưa xanh lạnh, một con chim hót, một cánh hoa rơi, một câu hát của
người thiếu phụ ru con trên võng... đều nhắc nhở ta nhớ đến một thời trên,
một miếng ngon đặc biệt của Hà Nội mến yêu.
Hỡi ai là khách xa nhà, một chiều đìu hiu, đương gió nồm mà chuyển ra
gió heo may, hỏi có nhớ đến những buổi quây quần vợ vợ, con con ở dưới
bóng đèn, bên một mâm cơm có món giả cầy, hay một bát hẩu lốn nghi ngút
khói, hoặc một đĩa cá kho khế (hay kho củ cải) ăn với rau diếp thái nhỏ tăn
như sợi chỉ?
Trông thấy thu về, ta nhớ đến người vợ bé nhỏ xào cốm bên cạnh một
cái lò than kêu lách tách. Ta nhớ đến ngô rang khi thấy gió lạnh đìu hiu; ta
nhớ đến một bát rươi nấu với niễng vào những ngày ẩm thấp nặng nề, tức
bực muốn mưa mà không mưa được; ta nhớ đến bát canh rau cần ngọt xớt
