nấu với tôm Thanh khi thấy lá rụng đầu thu; thấy mưa ngâu, ta nhớ đến sấu
dầm và ta nhớ đến cá rô đầm Sét mỗi khi thấy mùa sen trở lại.
Ôi nhớ biết mấy, cảm bao nhiêu! Tả làm sao được những cảm giác nhẹ
nhàng và tế nhị của những buổi sáng Chủ nhật lên chợ Đồng Xuân, ta đi
vào khu hàng quà, cách dãy hàng cây, hàng cá mươi mười lăm bước? Thật
quả là “trên thì trời, dưới thì hàng quà”, ông ạ. Phải tới đó một hai lần rồi,
người ta mới có thể có một “khái niệm tổng quát” về miếng ngon Hà Nội và
thấu hiểu rằng miếng ngon liên kết các giai cấp xã hội với nhau chặt chẽ
đến chừng nào. Tà áo màu tươi bay cạnh bộ com lê xám; vai áo tứ thân phai
màu sát với cái khăn quàng bằng nỉ màu vàng lợt. Người ta ngồi ở trên
những cái ghế dài, thưởng thức các miếng ngon Hà Nội, vui vẻ như anh em
ruột thịt trong một nhà, người này thấy món nọ ngon thì mách người kia,
người kia thấy thức kia kém thì bảo cho người nọ. Hết thảy đều vui vẻ tươi
cười. Và trông thấy những cái miệng nhai dẻo quẹo, những con mắt như
cười, những nét mặt nở nang, tươi thắm ở trên những hàng quà tinh khiết
đó, người ta cảm giác thấy đời ít nhất cũng có một cái gì ý vị.
Tôi đã từng biết những người trong suốt một tuần chỉ chờ đợi một buổi
sáng Chủ nhật để dắt vợ, dắt con lên thưởng thức miếng ngon Hà Nội qui tụ
ở dãy hàng quà chợ Đồng Xuân.
Mùi bún chả thơm, mùi nem nướng ngậy, mùi chả cá hơi tanh nhưng bùi
làm khoan khoái khứu giác ta, trong khi thị giác ta được thỏa thuê với
những đĩa đậu rán vàng óng ánh, những đĩa giò trắng cứ mịn đi, những
ngọn rau muống chẻ nhỏ xanh muôn muốt, xen với tía tô hung hung vàng,
những bát bung rực rỡ như gấm dệt, những bát bún riêu nghi ngút khói
“chưa nuốt đến môi đã trôi đến cổ” rồi... Tất cả những miếng ngon đó tạo ra
một không khí phong nhã làm cho ta mường tượng đến những buổi họp văn
nghệ, anh em cùng nhau thông cảm những bức vẽ đẹp những áng thơ hay,
những tác phẩm văn chương cao quý.
