Êm đềm hơn một chút là khoai sọ luộc, bóc vỏ rồi ăn, chấm với đường
ta hay muối vừng. Những củ cái ăn bùi lắm; củ con mềm; nhưng muốn
thưởng thức cho được hoàn toàn cái ngon, cái bùi của nó, ta phải đợi hôm
nào dùng món canh cua đồng nấu với rau rút và khoai sọ, ôi chao, ngọt cứ
như thể đường phèn vậy.
Có người sành ăn cho rằng khoai sọ, chỗ nào hư đừng nên cắt bỏ đi, vì
trái lại, ăn bùi. Tôi đã có dịp thử rồi thì thấy lời nói đó cũng có nhiều phần
đúng; nhưng đến cái thứ khoai lang hà, khoai lang rím thì thật quả không
thể nào chịu được.
Khoai lang, chỉ có đem lùi vào than tro hồng mà ăn thì thú tuyệt trần.
Chúng ta, có ai lúc nhỏ lại không từng khổ lên khổ xuống vì nước khoai?
Có khi cháy cả tay, có khi nẻ cả mặt, có khi bị mắng ra mắng vào, nhưng cứ
động nhà có khoai thì thế nào cũng lấy cho kỳ được một hai củ dấm vào
than tro nóng.
Ấy là vì ăn cái thứ khoai lùi này sướng lắm: chỉ mới kều ở trong lò ra,
đã nức mùi thơm lên và làm cho ta thèm rồi. Phủi những tàn tro đi, bóc vỏ
ngoài ra, bẻ từng miếng bỏ vào trong miệng, nó tan ra như bánh đậu xanh -
nhưng vị ngọt của nó không nhân tạo như đường, mùi thơm thì đậm đà hơn
sắn lùi, hiền hậu hơn cháy cốm còn cái bùi của nó thì dịu lành, không rực rỡ
như “phá sá” hay trầm trầm như nhân trám.
Ấm áp quá chừng là ấm áp! Nhưng thưởng thức khoai lùi, phải tìm chỗ
nào cháy mà ăn thì mới biết chân giá trị của nó ra sao. Cháy cứ vàng ửng ra
như má một người đàn bà đẹp chịu khó tắm nắng luôn trên bãi biển!
Màu vàng đó, cứ trông cũng đã thấy ngon rồi. Huống chi ăn vào nó lại
bùi trội hẳn lên, mà cái bùi đó lại quyện ngay với mùi thơm thành một “đại
thể” tiết tấu, còn chê trách vào đâu được!
