Lối gỏi Lào này nhắc ta nhớ đến tả pí lù của người Tàu, nhưng thanh
hơn và thường ăn về mùa rét; ngoài ra, các thứ gỏi khác thì dùng về mùa
nực, ăn cho mát.
Đó là một lối ăn đặc biệt thích thú và nhàn nhã, dễ quyến rũ người,
không thể ăn luôn, nhưng lâu không dùng thì nhớ - nhất là nhớ cái không
khí lúc ăn. Thật vậy, trong tất cả các món ăn của Việt Nam, nhiêu khê và
cầu kỳ nhất có lẽ chính là món gỏi: không những trước khi ăn phải dụng
công kiếm đủ rau cỏ và gia vị, mà trong khi ăn lại còn phải ăn dễ dàng,
thong thả thì mới thấy ngon và hưởng được hoàn toàn cái thú của ao hồ lẫn
với hương vị rau cỏ của đất nước ngạt ngào mát rượi.
Hãy thêm vào đó một bình rượu sen Tây Hồ thật ngát hương, ta sẽ thấy
sống lại cả một thuở thanh bình ngày trước, thời giờ trôi qua đi như tiếng
đàn, tiếng hát, mà lòng người ít bàn về chuyện danh, lợi, được thua...
Nhưng mà thời đó đã qua rồi. Trên sự đổ vỡ, mà còn người ăn như thế,
có khi cũng là một cái tội, nhưng nhiều khi ngẫm nghĩ, nếu mà không làm
được điều ích lợi cho dân cho nước, thì lắm khi giở một bữa gỏi ra ăn như
thế có khi lại còn đỡ hại cho bao nhiêu người.
