người rồi
. Thành phố Washington dựng lên năm 1800 ở trung tâm Liên
bang Mĩ; giờ đây vị trí của nó nằm ở một trong những đầu mút của Liên
bang. Những đại biểu nhân dân khoá cuối cùng của các bang miền Tây
,
để có thể tới dự họp Hạ viện, phải đi một quãng đường dài bằng quãng
đường du khách đi từ Vienne đến Paris.
Tất cả các bang của Liên bang cùng một lúc đều bị cuốn theo cuộc đi tìm
sản nghiệp; nhưng tất cả không thể phát triển và thịnh vượng theo cùng nhịp
điệu như nhau.
Ở miền Bắc Liên bang, những nhánh của dãy núi Alléghanys tiến sát tới
Đại Tây Dương, tạo thành những vịnh rộng và những bến cảng đón được tàu
cỡ lớn nhất. Ngược lại, từ sông Potomac, và dọc theo bờ biển nước Mĩ cho
tới cửa sông Mississippi, chẳng còn gặp một miền đất bằng phẳng và có cát
nào nữa. Ở phần đất này của Liên bang, cửa các con sông đều bị chẹn lại, và
những bến cảng mọc lên thưa thớt giữa vùng đầm phá này không đủ độ sâu
cho tàu bè và không thể cung cấp những tiện nghi phục vụ cho công cuộc
giao thương dù là nhỏ hơn rất nhiều so với miền Bắc.
Cộng thêm vào sự thấp kém do thiên nhiên tạo ra này còn có sự thấp kém
khác do luật pháp tạo ra.
Chúng ta đã biết là chế độ nô lệ đã bị xoá bỏ ở miền Bắc, song nó vẫn còn
tồn tại ở miền Nam, và tôi đã chỉ ra cái ảnh hưởng tai hoạ của nó đối với ấm
no hạnh phúc của bản thân người chủ nô lệ.
Miền Bắc như vậy là phải giỏi giao thương
miền Nam. Điều tự nhiên là dân cư và tài phú ở đó gia tăng nhanh hơn.
Những bang nằm trên bờ Đại Tây Dương đều đã có một nửa số người đến
ở. Ở đây phần lớn đất đai đều có chủ. Vậy là vùng này không thể nhận số
lượng di dân tương tự như các bang miền Tây là nơi vãn còn đất đến vô tận
cho ngành công nghiệp. Vùng lưu vực sông Mississippi phì nhiêu vô cùng
so với vùng đất bên bờ Đại Tây Dương. Lí do này, cộng thêm với mọi lí do
khác nữa, đã khiến cho người châu Âu mạnh dạn đổ xô về miền Tây. Điều
này được chứng minh mạnh mẽ bằng những con số.
