chạy thường làm, tóm lại thay hình đổi dạng bề ngoài. Tuổi hàng cổ lai hy,
có lẽ chỉ còn thời gian ngắn ngủi để sống, thế mà hăm hở bám níu cuộc đời
tỏ ra khao khát, thèm muốn [e] đến độ vi phạm trắng trợn quy luật tối ư
quan trọng, phải chăng đó là điều người đời sẽ lời qua tiếng lại? Có lẽ
không, nếu tiên sinh không xúc phạm, quấy rầy ai. Ngược lại, nếu quấy rầy,
xúc phạm ai, tiên sinh sẽ nghe nhiều chuyện nhục nhã. Cuối cùng luôn luôn
sẵn sàng tuân lệnh, gọi dạ bảo vâng, tiên sinh sẽ tâng bốc, bợ đỡ, nâng bi đủ
hạng người, từ đó kéo lê cuộc đời y hệt tên nô lệ vui chơi om sòm, chè chén
ầm ĩ ở Thessaly, làm như rời bỏ thành quốc đến đó chỉ để dự yến hội, kiếm
bữa ăn. [54a] Lúc đó tiên sinh sẽ nói năng ra sao, chúng tôi muốn biết, về
chính trực và đức độ khác? Có phải tiên sinh sẽ nói vì tương lai con cái tiên
sinh muốn sống để nuôi nấng, giáo dục chúng không? Thực thế hả? Tiên
sinh sẽ đem chúng tới Thessaly nhằm mục đích muốn đạt, biến chúng thành
người ngoại quốc để chúng cũng có thể hưởng lợi như thế chứ gì! Hoặc nếu
tiên sinh không có ý định như thế, giả thử chúng sẽ được nuôi nấng, dạy dỗ
ở đây khi tiên sinh còn sống, liệu chúng có sẽ được nuôi nấng, dạy dỗ tốt
đẹp hơn không nếu không có tiên sinh, vì dĩ nhiên bạn bè sẽ trông nom? Họ
có sẽ trông nom chúng không nếu tiên sinh đi Thessaly, hay là họ sẽ bỏ mặc
chúng nếu tiên sinh đi sang thế giới bên kia? Nếu quả thực có thể tin tưởng
người tự nhận là bạn bè, tiên sinh nên nghĩ [b] thế nào họ cũng lo giùm.
Lắng nghe ý kiến, tin tưởng chúng tôi, Socrates, vì luật pháp chúng tôi nuôi
nấng, dạy dỗ tiên sinh: đừng đánh giá con cái, cuộc đời, hay bất kể cái gì
quan trọng hơn chính trực, ngõ hầu khi xuống âm phủ có thể viện dẫn tất cả
mấy thứ để biện giải trước mặt người ngự trị nơi đó. Bởi ở thế giới này thực
ra nếu cư xử như thế, tiên sinh sẽ thấy dường như không tốt đẹp, không
chính trực, không thánh thiện, không trong sạch đối với tiên sinh cũng như
bất kỳ ai là bạn bè của tiên sinh, hoặc sẽ chẳng tốt đẹp gì hơn đối với tiên
sinh khi tiên sinh tới thế giới đó. Nhưng theo thực trạng sự việc hiện tại,
nếu ra đi bây giờ, tiên sinh sẽ ra đi vì bị đối xử bất công, bất chính, nạn
nhân của sai trái, không phải do chúng tôi luật pháp, [c] mà do con người
đồng bào tiên sinh. Nếu tiên sinh lẩn trốn ra đi theo cách nhục nhã như thế,