nói không ai biết cái chết nào hoặc tách biệt nào của thể xác [b] gây nên
tình trạng tiêu vong của linh hồn vì không ai trong ngô bối có thể tiến sâu
tìm hiểu vấn đề. Trong trường hợp đó, quý hữu ơi, không ai trừ người mất
trí mới dám quả quyết trực diện cái chết, trừ phi người đó có thể chứng
minh linh hồn tuyệt đối bất tử và bất diệt. Nếu không thể, con người luôn
luôn và tất nhiên cảm thấy khiếp đảm khi cái chết lại gần, vì sợ hãi và nghi
ngờ trong tách biệt chia ly đặc biệt khỏi thể xác cuối cùng linh hồn sẽ bị
hủy diệt hoàn toàn.
Nghe [c] hai người biểu lộ cảm nghĩ chống đối ngô bối cảm thấy khó chịu
hết sức, như ngô bối trao đổi với nhau sau đó. Ngô bối đã hoàn toàn đồng ý
qua thảo luận trước đó, song bây giờ hai người lại có vẻ đẩy ngô bối xuống
hố hoang mang, dẫn ngô bối tới chỗ nghi ngờ không những những gì đã
nói, mà còn cả những gì sẽ nói sau đó, có lẽ sợ một là ngô bối không đủ khả
năng nhận xét, hai là đề tài tự nó có vẻ viển vông.
Echecrates. Yên chí, Phaedo, quý hữu có thể tin tưởng tiện nhân. Vì trong
lúc lắng nghe quý hữu phát biểu tiện nhân cũng hồ nghi tương tự: Ngô bối
nên theo luận điểm nào? Luận điểm của Socrates cực kỳ thuyết phục [d] thế
mà bây giờ bị ngờ vực hoàn toàn. Luận điểm cho rằng linh hồn là hòa điệu
đối với tiện nhân là luận điểm lôi cuốn đặc biệt, bây giờ cũng như mai sau;
khi nghe nhắc tới luận điểm tiện nhân sực nhớ chính tiện nhân trước đây đã
quan niệm như thế. Bây giờ cái tiện nhân thực sự cần, ngay từ đầu, là luận
điểm khác để thuyết phục tiện nhân tin khi con người chết linh hồn không
chết theo. Vậy, trời ơi, cho tiện nhân hay, Socrates đề cập luận điểm thế
nào? Tiên sinh có tỏ dấu hiệu bực bội như đa số quý hữu không, hay lẳng
lặng ra sức cứu vớt luận điểm? [e] Tiên sinh có thực sự cứu vớt được
không? Nói cho ngô bối hay đầy đủ, chính xác và chi tiết.
Phaedo. Tin bỉ nhân đi, Echecrates, trước đây tiên sinh vẫn thường khiến bỉ
nhân ngạc nhiên. Bỉ nhân phục tài, song chưa bao giờ như lần này. Bỉ nhân
thầm nghĩ chắc hẳn tiên sinh đã có sẵn câu trả lời, sự thật là vậy, không có
