Thưa, trời ơi, quá đi chứ lị, bỉ nhân phụ họa.
A, đúng rồi, ông nói, đó là điều đầu tiên ngô bối phải canh chừng; ngô bối
không nên để điều đó lẻn vào tâm trí khiến lý luận trở thành vớ vẩn, viễn
vông; [e] trái lại ngô bối phải công nhận về mặt kiến thức ngô bối vẫn còn
bệnh hoạn, què quặt; ngô bối phải chuẩn bị tinh thần, cố gắng hết sức trở
thành khỏe mạnh, cường tráng, Phaedo và thân hữu hiện diện ở đây phần
nào vì cả cuộc đời sắp tới, bản nhân trực tiếp do cái chết lơ lửng trước mặt.
[91a] Bởi lúc này nhìn điều đó bản nhân không nhìn với thái độ triết lý mà
với tác phong hoàn toàn vô học. Bản nhân hăm hở tìm cách qua mặt quý
hữu trong lý luận. Quý hữu biết trong lý luận người không có giáo dục chân
thực không quan tâm tới sự kiện bàn luận mà chỉ bận tâm làm thế nào mọi
người chấp nhận quan điểm của mình. Ừ, lúc này bản nhân cảm thấy bản
nhân ở tình trạng tồi tệ như họ, chỉ khác là lo lắng của bản nhân không phải
thuyết phục người nghe (trừ phi ngẫu nhiên) mà làm nảy nở trong lòng
niềm tin mãnh liệt. Vì thế bản nhân cân nhắc hoàn cảnh, quý hữu thân thiết
thấy không bản nhân vụ lợi, ích kỷ nhường nào! Bản nhân nghĩ nếu luận
điểm của bản nhân mà đúng, tin theo là phải; nếu trái lại, chết là hết, [b] bất
luận thế nào trong thời gian ngắn ngủi trước khi chết bản nhân sẽ không rên
rỉ, than vãn khiên thân hữu khó chịu; sướt mướt vớ vẩn như thế sẽ không
tiếp tục tồn tại với bản nhân (như vậy là bất hạnh) mà sẽ tàn lụi ngay sau
đó. Simmias và Cebes quý mến, đó là tinh thần qua đó bản nhân sửa soạn đi
vào tranh luận với quý hữu. Phần mình nếu chấp nhận ý kiến bản nhân, quý
hữu nên nghĩ rất ít tới Socrates, [c] trái lại rất nhiều tới sự thật. Nếu nghĩ
điều bản nhân nói là thật, quý hữu nên đồng ý chấp nhận; nếu không, chống
đối, bác bỏ bằng mọi lý luận quý hữu sở đắc. Quý hữu không nên để bản
nhân trong lúc hăng hái, say sưa đánh lừa cả bản nhân lẫn quý hữu, rồi như
con ong để lại nọc độc khi cất cánh bay đi.
Ừ phải, ngô bối phải tiến hành, tiên sinh tiếp tục. Nhớ nhắc cho bản nhân
nhớ quý hữu nói gì, nếu thấy trí nhớ bản nhân có vẻ mù mờ, chuệnh
choạng. Bản nhân nghĩ Simmias đây nghi ngờ khôn xiết; Simmias lo sợ
