là nơi qua đó sao trời di chuyển. Nhưng sự thật là vì quá yếu đuối và quá
chậm chạp ngô bối không thể lên tới giới hạn thượng tầng không khí. [e]
Nếu người nào lên tới giới hạn này hoặc tung cánh bay lên cao nhô đầu
khỏi không khí, người đó sẽ nhìn lên và nom thấy thế giới ở trên, như cá từ
đại dương ngoi đầu ngước nhìn nom thấy thế giới ngô bối. Nếu bản chất có
thể chịu đựng để quan sát quang cảnh, người đó sẽ nhận ra đó là bầu trời
thực, ánh sáng thực, trái đất thực. [110a] Vì trái đất, đá trên trái đất và các
vùng ngô bối sống đã hư hại và xói mòn, như các thứ dưới biển vì nước
mặn. Không có gì mọc ở dưới biển là đáng kể, tóm lại, có thể nói, thực ra
không có gì phát triển đầy đủ, đúng cách; trái lại chỗ nào có đất, chỗ nấy có
vũng, cát, bùn, nhớt trải dài vô tận, không đáng sánh với cảnh đẹp trong thế
giới của ngô bối. Bởi thế sự vật vùng trên so ra vượt xa sự vật vùng ngô bối
tới mức độ lớn lao. Nếu quả thực đây là lúc thuận tiện đáng thuật chuyện và
[b] chuyện đáng nghe, Simmias, bản nhân sẽ kể sự vật trên mặt trái đất dưới
bầu trời thực sự thế nào.
Cứ tự tiện, tiên sinh, Simmias đáp, ngô bối nôn nóng muốn nghe.
Ô, quý hữu tuổi đời như hoa nở, ông tiếp lời, chuyện thế này. Trước hết xin
kể trái đất. Nếu từ trên nhìn xuống trái đất trông như quả cầu hình tròn làm
bằng mười hai miếng da; màu thay đổi, khác biệt, màu ngô bối biết, người
ta bảo, trông chẳng khác màu mẫu, tựa màu họa sĩ sử dụng. Ở trên đó toàn
thể trái đất gồm màu như thế, song tươi sáng, thanh khiết hơn màu dưới
này. [c] Phần màu tím đẹp lạ lùng, phần màu vàng, phần màu trắng, trắng
hơn phấn hoặc tuyết; trái đất còn mang màu khác nữa, về số lượng cũng
nhiều hơn, đẹp hơn màu ngô bối đã nhìn. Ngay cả vũng sâu của trái đất, đầy
nước và không khí, cũng có màu, óng ánh giữa vẻ khác biệt, nên hình dạng
[d] trông như bề mặt phẳng phiu đa sắc trập trùng. Phát triển với vẻ đẹp
tương xứng, màu sắc óng ả như bản nhân đã miêu tả, cây, hoa, trái ở đây
trông đẹp hơn những gì mọc với ngô bối ở mức độ tương tự; đồi núi cũng
ngoạn mục gấp bội về màu sắc, vẻ nhẵn, độ trong. Đá quý của ngô bối ở
đây chỉ là mảnh rời, đá màu mã não, đá màu vân thạch, đá màu ngọc bích,
