Euthyphro
Socrates và Euthyphro gặp nhau trước cửa tòa án. Ngạc nhiên hết sức bởi
Socrates không phải hạng người thường có chuyện làm ăn với pháp đình,
Euthyphro hỏi chẳng hay vì sao tiên sinh lại rời bỏ thú vui ở Lyceius?
Socrates đáp vừa bị khởi tố, vụ kiện khá lớn, cáo buộc hủ hóa thanh niên
Athens, nguyên đơn biết nội vụ thể hiện thế nào, Socrates thực hiện ra sao.
Socrates hỏi lại Euthyphro tới đây làm gì? Euthyphro đáp đến đây vì truy tố
bố đẻ can tội sát nhân, giết nông phu cũng là kẻ sát nhân. Sửng sốt
Socrates tỏ ý muốn biết làm sao Euthyphro có thể yên tâm xử sự như vậy là
xứng hợp với nhiệm vụ tôn giáo. Gia đình, bạn bè nghĩ việc làm của
Euthyphro là bất hiếu, bất chính, nhưng Euthyphro giải thích về chuyện này
gia đình, bạn bè hiểu lầm và không hiểu bản chất sùng đạo, hiếu hạnh hay
chính trực. Là nhà thần học chuyên nghề giải thích tôn giáo, Euthyphro cho
Socrates hay với trí năng mẫn nhuệ, tầm nhìn xuyên suốt đặc biệt có thể đi
sâu vào biết cái gì là phải, cái gì là trái, Euthyphro hiểu Euthyphro đang
hành xử theo tinh thần sùng đạo chân chính. Socrates hỏi thế nào là sùng
đạo, Euthyphro đáp, lời rất ư chính thống: sùng đạo là suy nghĩ như bần
đạo xử sự. Dáng vẻ thành thật mà dường như tự phụ, Euthyphro thực sự tin
tưởng Euthyphro phải truy tố thân phụ, dù không hẳn gánh tội sát nhân,
song chẳng thể thoát khỏi mang tiếng xấu xa.
Hai người tiếp tục chuyện trò. Đối thoại chủ yếu nhằm định nghĩa lòng
sùng đạo, tính hiếu hạnh, đức chính trực, song không đi tới kết quả. Suốt
cuộc đàm đạo, Socrates phân biệt dứt khoát trong lý luận và nhiều khi bác
bỏ ý kiến: cái tốt không tốt vì thần linh thừa nhận, mà vì thần linh thừa
nhận nên cái đó tốt. Tuy nhiên, điểm thực sự thú vị trong cuộc đàm đạo là
hình ảnh Socrates trước phiên tòa. Hiển nhiên, ông ý thức mối nguy vây
bủa tứ bề, thoát hiểm phen này nhất định là đường tơ kẽ tóc. Trái lại, thấu
hiểu con người, Plato cho độc giả thấy trong khi trao đổi ý kiến vừa hài
