vị nói lại với nhau, nếu ai trong quý vị có bao giờ nghe bản nhân chuyện trò
về điều như thế, dù nhiều hay ít, rồi từ sự kiện này quý vị sẽ nhận ra điều đa
số nói về bản nhân đều cùng loại, tất cả đều không đáng tin.
Sự thật cho thấy không có sự việc nào như thế; nếu quý vị nghe ai đó nói
bản nhân giảng dạy người ta là để làm tiền, điều đó cũng không đúng. [e]
Mặc dù làm thế đối với bản nhân dường như cũng ngoạn mục nếu mình có
khả năng dạy dỗ người ta như Gorgias ở Leontini, Prodicus ở Ceos, Hippias
ở Elis. Vì mỗi người trong họ, thưa quý vị, đều có khả năng lần lượt đi vào
thành phố thuyết phục đám trẻ rời bỏ bạn bè, giao du, kết thân với bất kỳ ai
là công dân nếu muốn, họ thuyết phục đám trẻ rời bỏ không giao du, kết
thân với đám này, [20a] mà kết thân, giao du với họ, nộp học phí hậu hĩ cho
họ, hơn thế còn bày tỏ biết ơn. Về chuyện đó bản nhân nghe tin ở đây còn
có người nữa từ Paros thuộc hàng thông thái tới thăm thành phố; vì tình cờ
bản nhân gặp một người so với người khác đã trả bộn học phí cho đám Sô-
phít, Callias, con Hipponicus. Bản nhân hỏi chuyện (vì đương sự có hai con
trai). Bản nhân nói: Callias, nếu hai con trai của đại nhân là ngựa con hoặc
bê nhỏ, chắc hẳn chẳng chút khó khăn ngô bối phải kiếm và thuê người
trông nom để biến chúng thành đĩnh đạc, hoàn hảo [b] theo tính năng thích
hợp, phẩm chất tự nhiên, người đó sẽ là người khéo léo với ngựa hoặc tài
giỏi với nghề nông. Nhưng vì hai đứa là con người, đại nhân dự tính tìm ai
chăm lo việc đào luyện phẩm chất xã hội và cá nhân, ai am tường tính năng
như thế? Bản nhân thiết tưởng đại nhân đã suy ngẫm vấn đề, vì có con trai.
Có thấy người nào như thế không hở? Bản nhân hỏi. Người đó trả lời: Có
chứ. Bản nhân tiếp lời: Ai vậy, tên là gì, người vùng nào nếu dạy thì tính
bao nhiêu tiền? Người đó đáp: Evenus, Socrates, người đảo Paros, năm
mina. Bản nhân thầm nghĩ Evenus thật diễm phúc nếu thực sự là bậc thầy
nghệ thuật vừa kể, giảng dạy mà tính học phí khiêm nhường đến thế. [c]
Phần riêng nếu sở đắc hiểu biết tương tự thế nào bản nhân cũng sẽ huênh
hoang, vênh váo lên mặt, song rất tiếc, thưa quý vị, bản nhân không có.
