một drachma ở dàn nhạc, rồi cười nhạo Socrates nếu bản nhân tuyên bố tư
tưởng đó là của bản nhân, không phải của Anaxagoras, đặc biệt khi tư
tưởng đó quá ư kỳ quặc? Meletus, nói thật đi, có phải nguyên đơn nghĩ bản
nhân như thế không hở? Bản nhân có tin tưởng không có thần linh không?
Không, rõ ràng không, không hề tin tưởng tí nào!
Meletus, nguyên đơn là người không sao tin nổi ngay cả với bản thân. Theo
bản nhân, thưa quý vị bồi thẩm, người này có vẻ rất ư ích kỷ, hết sức xấc
xược, cáo buộc bản nhân chỉ vì ham công kích bừa bãi, ưa liều lĩnh hung
hăng, thích kênh kiệu phách lối. Như người thử nghiệm thông minh đối với
bản nhân [27a] đương sự đặt câu đố xem có hiểu không: Socrates khôn
ngoan vô cùng có nhận ra nhằm đạt thích thú riêng tư mình đang mâu thuẫn
với mình, hoặc mình có đạt kết quả đánh lừa lão ta và mọi người tham dự
phiên tòa hay không? Vì đương sự dưới mắt bản nhân tỏ ra mâu thuẫn với
chính đương sự trong lời cáo buộc làm như đương sự nói: Socrates có tội do
không tin tưởng thần linh, song tin tưởng thần linh. Nói vậy rõ ràng chỉ là
đùa giỡn, không nghiêm túc tí nào!
Bởi thế, thưa công dân Athens, xin quý vị xem xét cùng bản nhân chiều
hướng lý luận dẫn dắt bản nhân đến kết luận vừa kể. Và Meletus, hãy sẵn
sàng trả lời mọi người qua câu hỏi bản nhân đưa ra. Còn quý vị bồi thẩm,
như bản nhân yêu cầu từ đầu, [b] xin đừng làm ồn nếu bản nhân biện giải
theo cung cách quen thuộc. Meletus, có người nào ở đời tin tưởng hoạt
động của con người hiện hữu, nhưng không tin tưởng con người hiện hữu
không? Xin quý vị để đương sự trả lời, rất mong tất cả đừng tiếp tục làm ồn
chống đối. Có người nào không tin tưởng ngựa, nhưng tin tưởng hoạt động
của ngựa không? Hay có người nào không tin tưởng nhạc sĩ, trái lại tin
tưởng hoạt động của âm nhạc không? Không, không có, quý nhân khả ái.
Nếu không muốn trả lời, bản nhân sẽ trả lời giùm quý nhân và cả quý vị
hiện diện ở đây. Nhưng dù sao cũng trả lời câu hỏi tiếp theo. Có ai tin tưởng
