Morrison, The Beatles, và Bob Dylan đóng trò trong hậu cảnh. Tất cả
những việc ấy.
Ngay cả bây giờ, khi nhìn lại những năm tháng ấy, tôi nghĩ chúng quả là
đặc biệt. Tôi chắc là nếu bạn khảo sát lần lượt những thuộc tính của thời
gian, bạn sẽ chẳng khám phá được điều gì đáng chú ý. Chỉ có hơi nóng phát
ra từ cỗ máy lịch sử, cái tia sáng tù mù mà một số vật nào đó phát ra ở
những nơi nào đó vào những lúc nào đó - cái tia sáng ấy và một sự bứt rứt
bất an không thể giải thích, như thể khi ta nhìn mọi thứ qua kính viễn vọng
nhưng bằng đầu ngược. Tính anh hùng và côn đồ, niềm say mê và tan vỡ, tử
vì đạo và chủ nghĩa xét lại, niềm im lặng và sự hùng biện, vân vân và vân
vân…những chất liệu của bất cứ thời đại nào. Chỉ có điều, trong thời đại
chúng ta - nếu bạn tha cho cách diễn đạt rỗng tuếch này - bằng cách này hay
cách khác, nó vẫn quá ư nhiều màu sắc, quá rõ ràng với tay ra là chạm tới.
Không có mánh lới quảng cáo, không có phiếu giảm giá, không có quảng
cáo kín, không có hệ thống thẻ chấm điểm để dụ khách hàng quay lại,
không có những thủ tục giấy tờ lắt léo và thâm hiểm. Nguyên nhân và kết
quả bắt tay nhau; lý luận và thực tiễn tự tin ghì siết nhau. Thời kỳ tiền đề
cho chủ nghĩa tư bản cao độ: cá nhân tôi gọi những năm tháng này như thế.
Nhưng thời đại có mang lại cho chúng tôi - nghĩa là thế hệ chúng tôi -
một tia sáng đặc biệt nào không thì tôi không dám chắc. Phân tích đến cùng,
có lẽ chúng tôi chỉ đơn giản đi qua thời này như thể đang xem một bộ phim
kích động: chúng tôi trải qua cảm giác như thật - tim đập mạnh, bàn tay
đẫm mồ hôi -, nhưng khi đèn bật sáng thì ta ra khỏi rạp chiếu phim và trở
lại nơi mình đã rời khỏi. Dù lý do nào đi nữa, chúng tôi cũng đã sao nhãng
việc học bất cứ bài học thực sự có giá trị nào từ đó. Đừng hỏi tôi tại sao.
Tôi đã quá gắn bó với những năm tháng đó nên không thể tìm câu trả lời.
Chỉ có một điều tôi muốn bạn hiểu: tôi chẳng chút tự hào về thời đại mình.
Tôi đơn giản chỉ trình bày những sự kiện.
