nói đúng hơn là ngại leo núi vất vả, có thể được coi là một nhược điểm
chung trong chiến tranh thời đó. Nó bắt nguồn từ những cuộc chiến đấu
đơn giản trước kia với người Anh điêng. Do tính chất của những trận đánh
và địa hình dày đặc của rừng rú nên hiếm có những công sự xây, và pháo
binh gần như vô dụng. Tư tưởng này phát sinh từ đó và tồn tại mãi tới cuộc
chiến tranh cách mạng của người Mỹ, khiến họ bị mất một vị trí quan trọng
là pháo đài Ticonderoga
, do đó quân của tướng Anh Burgoyne đã mở
được một con đường tiến vào trung tâm nước Mỹ. Chúng ta ngạc nhiên khi
nhìn lại hiện tượng này mà ta gọi là dốt nát hay tự mãn đều đúng cả; chúng
ta biết rằng giờ đây, việc xem nhẹ một cao điểm (mà người ta đã phóng đại
những khó khăn như trường hợp núi Thách Thức) có thể phương hại tới
thanh danh của nhà thiết kế những công sự ở dưới chân núi, hoặc của người
chỉ huy có nhiệm vụ bảo vệ những công sự đó.
Ngày nay, nhà du hành, người dưỡng bệnh, khách yêu cảnh đẹp thiên
nhiên ngồi trong xe ngựa đi qua những vùng chúng tôi tả trên đây để tìm
hiểu tình hình, bồi dưỡng sức khỏe hay du ngoạn, hoặc giả lênh đênh trên
những dòng nước được tạo nên bởi một nhà cầm quyền táo bạo dám đặt cả
sinh mạng chính trị của mình vào một công cuộc đấy may rủi
, những
người đó chớ nên nghĩ rằng ông cha mình đã vượt qua những ngọn núi hay
vật lộn với những dòng nước này cũng dễ dàng như họ bây giờ.
Thời ấy, người ta thường coi việc chuyên chở một khẩu súng lớn ngang
với một chiến thắng nếu, may sao, người ta khắc phục nổi khó khăn mang
theo được cả đạn dược để không biến khẩu pháo thành một ống sắt vô dụng
và nặng nề.
Tình thế bất lợi đè nặng lên số phận của người chỉ huy Scotland có
nhiệm vụ bảo vệ pháo đài William Henry. Mặc dù không chiếm lĩnh những
quả núi lân cận, Montcalm đã khéo bố trí những cỗ đại bác trên cánh đồng
và điều tới những xạ thủ khỏe mạnh tài giỏi. Trước sức tấn công của đối
phương, những người bị bao vây chỉ dựa vào một pháo đài mỏng mảnh,
được xây đắp vội vã giữa một vùng rừng núi hoang vu.
