các cổng pháo đài Anh diễu qua trước mặt Montcalm, rồi kéo thẳng sang
phía bên kia, tại đó đối phương đã được thông báo. Tất cả những công việc
chuẩn bị thông thường cho một cuộc tiếp quản được phổ biến và thi hành
ngay dưới mũi súng của các công sự bị giành giật.
Một cảnh tượng khác hẳn đang diễn ra bên trong những phòng tuyến
quân đội Anh-Mỹ. Ngay khi hiệu lệnh vừa nổi lên, người ta thấy có tất cả
những dấu hiệu của một cuộc ra đi vội vã và miễn cưỡng. Những người
lính ủ rũ khoác lên vai những khẩu súng không đạn, uể oải đứng vào hàng
ngũ; máu trong người họ còn sôi sục sau cuộc chiến đấu vừa qua, và họ chỉ
mong có dịp rửa mối nhục đang làm nhức nhối, lòng tự trọng mà họ phải
nén xuống để tuân thủ nghi thức nhà binh. Đàn bà trẻ con chạy nhốn nháo,
người mang theo bọc hành lý ít ỏi, kẻ tìm kiếm sự che chở trong hàng ngũ
những người quân nhân. Munro xuất hiện trong hàng quân lặng lẽ, vẻ mặt
kiên nghị nhưng mệt mỏi. Rõ ràng đòn bất ngờ này đã đánh trúng tim ông
tuy ông đã đấu tranh để chịu đựng nỗi bất hạnh với tư thế một người lính.
Thấy người chỉ huy của mình vẫn tỏ ra bình tĩnh vững vàng, Duncan vô
cùng xúc động. Sau khi giải quyết xong phần công việc được giao, anh tới
bên ông già để xem có thể giúp được gì cho ông. Câu trả lời của Munro
ngắn gọn nhưng đầy ý tứ:
“Các con gái tôi.”
“Trời ơi! Chưa ai chuẩn bị gì cho các cô ấy ư?”
“Thiếu tá Heyward, giờ đây tôi chỉ còn là một người lính,” lão quân nhân
đáp, “Tất cả mọi người ở đây đều yêu cầu tôi coi họ là con cả.”
Duncan chỉ kịp nghe tới đó. Không để mất thời gian lúc này rất quý báu,
anh lao tới bản doanh của Munro tìm chị em Cora thì thấy hai người đứng ở
ngưỡng cửa ngôi nhà thấp, sẵn sàng lên đường, xung quanh có một đám
phụ nữ đang kêu khóc ầm ĩ; những người này tụ tập cả ở đây, nghĩ rằng là
nơi được bảo vệ tốt nhất. Hai má Cora nhợt nhạt, khuôn mặt đấy lo âu tuy
nàng vẫn giữ được bình tĩnh, cặp mắt Alice sưng mọng chứng tỏ đã khóc
