tập quán của người Anh điêng, Duncan hiểu lý do tại sao đống lửa được
nhóm to lên, và tại sao các người chiến binh, kể cả Mắt Chim Ưng, lại ngồi
trong vùng khói một cách trang nghiêm như vậy. Anh bèn đứng vào một
góc để có thể vừa nhìn thấy ba người ngồi họp bên trong pháo đài, vừa để
mắt canh phòng nguy hiểm phía ngoài, kiên nhẫn chờ đợi kết quả cuộc bàn
bạc.
Sau mấy phút yên lặng, Chingachgook châm tẩu thuốc và bắt đầu hút.
Cái tẩu nom lạ mắt, nõ làm bằn một thứ đá mềm ở địa phương, dọc là một
ống bàng gỗ. Rít xong hơi thuốc thơm tho, bác đưa cho người trinh sát; cứ
như thế, ống tẩu được chuyền đi chuyền lại ba lần, trong bầu yên lặng tuyệt
đối, trước khi một trong hai người lên tiếng. Sau đó, với tư cách là người
lớn tuổi và có thứ bậc cao nhất, Chingachgook nói vài lời ngắn gọn, từ tốn,
trang trọng nêu vấn đề thảo luận. Người trinh sát phát biểu; Chingachgook
đáp lại khi thấy ý kiến của mình bị phản đối. Chàng thanh niên Uncas vẫn
yên lặng ngồi nghe một cách kính cẩn và chỉ lên tiếng khi được Mắt Chim
Ưng hỏi ý kiến. Qua cách trình bày của ba người, Heyward thấy rằng hai
cha con người Mohican cùng chung một ý kiến, còn người trinh sát có ý
kiến khác. Cuộc tranh luận trở nên sôi nổi, rõ ràng mỗi người đã để cho
tình cảm riêng xen lẫn vào.
Mặc dù cuộc tranh cãi giữa ba người thân mỗi lúc một thêm sôi động,
thái độ ôn tồn và lễ độ của họ có thể là một bài học bổ ích về tính ôn hòa
cho những cuộc hội nghị Cơ Đốc giáo nghiêm túc nhất, kể cả những hội
nghị của các vị mục sư đáng tôn kính. Những ý kiến của Uncas cũng được
chăm chú đón nghe như đối với những lời phát biểu khôn ngoan già dặn
của cha anh; không ai tỏ vẻ nôn nóng, người này chỉ trả lời sau khi đã để
một thời gian suy ngẫm về những ý kiến của người kia.
Ngôn ngữ của hai người Mohican có kèm theo những động tác cụ thể và
tự nhiên khiến Heyward có thể theo dõi không khó khăn lắm dòng lập luận
của họ. Trái lại, thái độ của người trinh sát không rõ rệt; vì tự hào dân tộc,
bác giữ bộ mặt lạnh như tiền, một nét riêng biệt của các tầng lớp người
Anh. Hai cha con người điêng luôn luôn nhắc tới những dấu vết tìm thấy
