Chingachgook; người trợ thủ của họ. Người da đỏ vén tấm chăn ở cuối
hang để lộ ra một cửa hang khác. Tay cầm cành cây cháy dở, bác luồn qua
một đá sâu và hẹp tạo thành góc vuông với lòng hang, chỉ khác là lộ thiên,
rồi chui vào một cái hang khác như nơi mấy người đang trú.
“Những con cáo già như tôi và Chingachgook mấy khi chịu bị tóm cổ
trong một cái hang chỉ có một cửa.” Mắt Chim Ưng cười nói, “Các bạn có
thể dễ dàng thấy rằng tạo hóa đã khéo xếp đặt nơi này; đá ở đây là loại đá
vôi đen và mềm như chúng ta đều biết; dùng nó làm gối khá tiện trong lúc
cây cỏ và gỗ thông khan hiếm. Ngày trước, mé dưới chúng ta vài thước là
một dòng thác và tôi dám nói rằng thời ấy nước chảy điều hòa và ngoạn
mục như bất cứ ngọn thác nào trên sông Hudson. Nhưng thời gian đã hủy
hoại những vẻ đẹp, mà điều ấy thì hai cô thiếu nữ trẻ trung dịu dàng này
chưa biết được. Đáng buồn là nơi đây đã trải qua nhiều đổi thay. Những
tảng đá mang đầy vết nứt nẻ; có những chỗ đá mềm, nước xối vào khoét
thành những hố sâu hoắm. Cứ như thế, dòng nước húc vỡ chỗ này, bào mòn
chỗ kia, rồi lùi về phía sau hang vài chục thước đến nỗi dòng thác chẳng
còn ra hình thù gì nữa.”
“Chúng ta đang đứng ở quãng nào?” Heyward hỏi.
“Chúng ta đang ở gần nơi mà trước kia tạo hóa xếp đặt dòng thác; nhưng
hình như nước bướng bỉnh không chịu nằm yên một chỗ. Đá ở hai bên đây
là loại đá mềm, nước bèn khoét thành hai cái hang con cho chúng ta trú ẩn,
làm cho giữa lòng sông bị khô cạn.”
“Vậy ra chúng ta đang ở trên một hòn đảo ư?”
“Phải; với hai thác nước hai bên và sông ở phía trên và dưới. Ban ngày
leo lên mỏm tảng đá này nhìn dòng nước tai ác thì cũng bõ công. Nước
chảy không theo một quy luật nào, chồm lên, ụp xuống, lao qua, vọt tới, có
chỗ trắng xóa như tuyết, chỗ xanh rì như cỏ; phía này nước đổ dồn vào
những vũng sâu, ầm ầm rung chuyển mặt đất, phía kia nước rì rào reo vui
như con suối, tạo ra những xoáy nước xói vào đá mềm như thể xói vào đất
sét. Toàn bộ kế hoạch của con sông dường như bị đảo lộn. Lúc đầu dòng
nước chảy chậm về xuôi như theo một trật tự đã định; rồi nó ngoặt về một
