những chi tiết sinh hoạt thường ngày chân thật. Joyce gọi đó là "hiển lộ" -
epiphany.
Joyce viết Người Dublin trong nhiều năm, song thứ tự các truyện trong
tác phẩm được xếp theo trật tự diễn biến tâm hồn bí ẩn của con người, từ
thời thơ ấu, đến thanh niên, trưởng thành, tuổi già và cái chết. Trong Người
Dublin, thành phố Dublin hiện ra rõ ràng cảnh sắc, con người, đường phố,
nhà thờ, quán rượu, bàn tiệc, tiệm ăn, khách sạn, nhà trọ, công sở, rạp hát,
dạ hội, sòng bạc...vang lên những tiếng nói ồn ã, xô bồ, bởi trò chuyện của
những con người sống trong những không gian chật chội, xám xịt, trong
những khoảnh khắc ngày đêm bất chợt. Họ là tất cả những người đang sống
ở Dublin cùng với Joyce thời ấy: những chú bé, những gã ga lăng vô công
rồi nghề, cô hầu, gái điếm, cha cố, những bà chị, cô em, bà góa, những
người mẹ, những người đàn ông...Họ đang sống và chết dần chết mòn. Các
nhân vật trong Người Dublin đều nhận thấy thực chất cuộc sống bi thảm
của mình, luôn bị giằng xé bởi thực tại, muốn vươn cao hơn, muốn thay đổi,
nhưng họ không làm gì được. Tất cả đều rơi vào tình trạng bế tắc đến nghẹt
thở qua từng câu chữ của Joyce.
Phương pháp kể chuyện của Joyce trong Người Dublin là dùng chính
những ngôn ngữ đuờng phố, chính tiếng nói, hành động, cử chỉ, dáng điệu
của mọi người, để tự nó phơi bày những tính cách xấu xa sâu kín của nó,
những tầng ngầm bí ẩn tâm hồn. Những lời trò chuyện, những tiếng nói,
những đối thoại, những hành vi ứng xử thường ngày của Dublin đã được
Joyce cấu trúc lại trong văn bản nghệ thuật của mình như một trò giễu nhại,
như một công cụ lợi hại để chỉ ra những sự thật đáng ghét, những bế tắc,
tuyệt vong chìm sâu, đóng kín nơi tâm hồn. Đàng sau những lời nói hoa
mỹ, những câu diễn thuyết hào hùng, những cử chỉ, điệu bộ vờ vịt tưởng
như hào hoa phong nhã, lịch lãm, thiêng liêng là những trò bịp bợm, đê tiện
lừa dối, đạo đức giả, âm mưu, tội lỗi, ám ảnh tình dục, lòng tham, sự ham
hố hão huyền, sự tàn ác, nhẫn tâm...của con người. Cuối cùng là nỗi ân hận,
day dứt triền miên mang xuống tuyền đài chưa tan...
