- Thời gian sẽ chứng tỏ người nào trong chúng tôi là thực tế hơn, Presto
già hay Presto trẻ. Hoffmann, anh đừng nghĩ là tôi hành động xốc nổi. -
Anh vỗ bàn tay vào cặp giấy. - Tôi với anh, ta còn bàn về tài liệu này và anh
sẽ thấy là tôi đã dự kiến mọi cái. Dù thế nào đi nữa, toàn bộ sự mạo hiểm
chỉ rơi vào một mình tôi. Tôi mời rất ít nghệ sĩ lớn. Nếu tôi bị phá sản, họ
luôn luôn tìm được một công việc khác. Toàn bộ đám diễn viên và nhân
viên còn lại, tôi đề nghị lấy trong số những đoàn viên thất nghiệp của các
công đoàn. Đối với họ, kết cục có xấu nhất cũng chỉ là một sự tạm nghỉ
việc.
- Nếu những nghệ sĩ lớn không đến với anh? Cô Lux sẽ không đóng vai
thợ giặt đâu!
- Không có họ cũng xong, - Presto đáp. - Tôi chỉ gặp khó khăn nếu không
có được một người quay phim có tài, đầy kinh nghiệm. Nhưng tôi trông cậy
vào anh, anh Hoffmann. Lẽ nào cả anh, bạn thâm niên của tôi cũng từ bỏ tôi
và nói: “Tôi không quen biết con người này!”
Phút yên lặng căng thẳng. Hoffmann thở ra một vòng khói, trầm ngâm
suy nghĩ. Rồi anh bắt đầu nói, dường như đang cao giọng biện luận:
- Công việc của tôi nhỏ bé: quay tay máy. Song dù sao tôi cũng không thờ
ơ với cái tôi quay. Làm việc với anh, tôi sẽ đứng về phía thù địch của các
ngân hàng, để tạo cho mình tiếng tăm là “đỏ”. Và các ngân hàng sẽ trả thù
tôi. Nếu anh phá sản tôi sẽ khó tìm được việc làm khác.
Presto không thể không tán thành kết luận đó, vì thế anh không cãi lại,
chỉ hồi hộp chờ lời từ chối. Hoffmann lại yên lặng, dõi theo những vòng
khói.
- Nhưng tôi không muốn bỏ mặc anh trong lúc hoạn nạn, ông bạn cũ ạ.
Anh đang làm chuyện ngu ngốc lớn. Đối với tôi, điều đó hoàn toàn rõ ràng.
Vậy mà anh còn yêu cầu tôi giúp anh phá sản mau hơn…
- Không có anh tôi có thể phá sản mau hơn nữa, Hoffmann ạ. Nhưng vấn
đề không phải chỗ đó. Anh nên hiểu là tôi bắt đầu cuộc chiến đấu không
cân sức này trước hết là vì quyền lợi của chính những người làm điện ảnh.
Và Presto bắt đầu nói sôi nổi về sự bóc lột không thương xót của các chủ
xí nghiệp đối với những người làm điện ảnh, về tình trạng và quyền của họ,
về sự đàn áp cá nhân, về những “ngôi sao” bất tài được quảng cáo thổi
phồng, về tình hình không lối thoát của lớp trẻ có tài…