đều thần tiên và huyền ảo, đều không là gì cả nhưng lại chất chứa tất cả
hình ảnh của thế gian, giống như một đại đương pha lê trong suốt ôm chứa
bao hình dáng của muôn kiếp người, loài vật, thiên thần và ác quỷ luôn
luôn sống động.
Chàng lại trôi vào cơn mơ. Đôi mắt lạc loài nhìn chăm chú con sông
chảy lờ lững, ánh sáng mờ tỏa từ đáy vực, chàng tưởng tượng đó là vương
miện các vì vua và bờ vai trần phụ nữ. Chàng nhớ lại có một ngày ở tu viện
Thánh Ân, chàng đã khám phá những chữ La Tinh và Hy Lạp có hình thể
tương tự và chúng có thể biến hình một cách thần diệu. Phải chăng chàng
đã từng thảo luận với Huyền Minh? Vào lúc nào? Từ bao thế kỷ trước?
Huyền Minh! Nếu được gặp anh, chỉ một giờ nói chuyện với anh, nắm lấy
đôi bar tay anh, nghe tiếng anh trong và ấm, chàng sẵn sàng đánh đổi hết
kho báu của mình.
Sao những sự vật lại đẹp lạ lùng, ánh sáng vàng rực dưới đáy nước ấy,
những bóng mờ chợt hiện, chợt biến, tất cả đều hư ảo thần tiên, không làm
sao lột tả được hết vẻ tuyệt mỹ mê đắm ấy vì tất cả đều đối nghịch với vẻ
đẹp do người nghệ sĩ sáng tạo nên. vẻ đẹp của những sự vật mờ ảo ấy
không mang một hình thể nào rõ nét và cũng không dung chứa một điều gì
ngoài vẻ huyền bí. Đúng là đối nghịch với tác phẩm của mỹ thuật vì mỹ
thuật căn bán hình thể và sự chính xác tuyệt đối. Không có gì rõ rệt và xác
định bằng đường cong khóe miệng đã vẽ hoặc mái đầu chạm khắc trên thở
gỗ. Chàng có thể vẽ lại thật chính xác trong khoảng một ly bờ môi dưới
hoặc đôi mí mắt bức tượng Đức Mẹ của thầy Không Lộ, không có gì bất
định, hoặc biến đổi, mông lung.
Đan Thanh chìm lỉm trong ý nghĩ của chàng. Chàng không thể hiểu tại
sao tâm thức lại có thể cảm nhận những gì xác định và tượng hình cũng
bằng một phương cách với những gì không hiển lộ, không hình thể. Có một
điều mà chàng vừa bắt đầu hiểu rõ là tại sao có bao nhiêu nghệ phẩm hoàn
mỹ chàng lại không thích, tại sao chúng làm chàng ghét bỏ và bực bội.
Xưởng điêu khắc, nhà thờ, đền đài, đầy dẫy những nghệ phẩm đáng tiếc ấy;
chính chàng cũng dự phần vào việc thực hiện. Chúng làm chàng thất vọng ê
