Đan Thanh này - Anh Quân vừa nói vừa kéo cậu xuống bực cấp - tao
sắp kể cho mày nghe một câu chuyện, một chuyện rất hay. Nhưng mày là
một thằng gương mẫu và mày muốn trở thành linh mục một ngày kia, chắc
thế. Trước hết mày hãy hứa với tao là mày sẽ cư xử như một thằng bạn tốt
và không đi mách lẻo với mấy thầy.
Đan Thanh không do dự hứa với bạn. Cậu biết có hai cảm thức danh
dự đôi khi xung khắc: danh dự của tu viện và danh dự bạn bè. Nhưng, ở
đâu cũng thế, luật lệ bất thành văn vẫn mạnh hơn và khi còn là học trò, cậu
sẽ không bao giờ vi phạm những luật lệ ấy.
Hạ thấp giọng, Anh Quân kéo cậu ra cổng chính dưới bóng cây. Ở đây
- hắn kể - có một tụi ham vui dạn dĩ - mà hắn là một - đã thừa hưởng một
truyền thống từ các thế hệ học sinh trước (và đừng bao giờ, tuyệt đối đừng
bao giờ quên rằng tụi ấy không phải là những thầy tu): ấy là nhảy quá bức
thành tu viện để chơi một buổi chiều, đi vào xóm làng. Đấy là một trò chơi,
một cuộc mạo hiểm mà một thằng đúng điệu không thể bỏ qua. Họ lại trở
về vào lúc đêm.
Nhưng vào lúc ấy cửa đã đóng - Đan Thanh bảo.
- Dĩ nhiên, dĩ nhiên là cửa đóng, nhưng chính vậy mới là cái thú vị say
mê của cuộc du hành. Ta có thể tìm những lối đi bí mật để vào, đấy không
phải là lần đầu tiên.
Đan Thanh nhớ lại những kỷ niệm. Cậu đã nghe từ ngữ “vào xóm
làng”. Người ta muốn nói đến những cuộc đi đêm của học trò để tìm mọi
thú vui vụng trộm và những cuộc phiêu lưu mà qui luật tu viện cấm nhặt
với những hình phạt nghiêm khắc nếu vi phạm. Thật đáng lo. “Vào xóm” là
một việc tội lỗi, một việc bị cấm chỉ. Nhưng cậu cũng rất hiểu rằng chính vì
thế mà, đối với những “người đúng điệu”, sự đánh liều với hiểm nguy như
vậy có thể được xếp vào qui phạm danh dự, và một phần nào, sự việc được
mời tham dự cuộc mạo hiểm ấy cũng là một biệt đãi.
Cậu sẽ sẵn sàng nói không và vội vã trở vào, đi ngủ. Cậu đã mệt mỏi,
cảm thấy khổ sở vì suốt buổi chiều cậu bị nhức đầu. Nhưng cậu hơi hổ thẹn
