- Anh không nên nghĩ như vậy, Đan Thanh, không có sự bình an nào
như anh tưởng. ồ, dĩ nhiên có, nhưng không phải là cái bình an luôn luôn ở
bên chúng tôi không rời. Chỉ có cái bình an phải được chinh phục lại mãi
mãi, mỗi ngày mỗi giờ trong đời sống chúng tôi. Anh không thấy tôi chiến
đấu, anh không biết đến những dằn vặt của tôi với tư cách tu viện trưởng,
những phấn đấu của tôi trong nhà nguyện. Thật tốt, anh đã không biết. Anh
chỉ thấy tôi tự chủ hơn anh - và anh xem đó là sự bình an. Nhưng đời tôi là
một chuỗi phấn đấu; phấn đấu và hy sinh giống như mọi cuộc đời đứng
đắn, và cũng giống như đời anh.
- Thôi, chúng ta cũng không nên tranh cãi nhau về chuyện ấy nữa,
Huyền Minh. Anh cũng không thấy những phấn đấu của tôi. Và tôi cũng
không biết anh có thể hiểu được tôi, cảm thấy thế nào khi tôi nghĩ rằng
công trình này sắp sửa hoàn tất, và được mang đi đặt vào vị trí của nó. Khi
ấy tôi sẽ nghe vài lời ca tụng và trở về xưởng làm trơ trọi trống rỗng, buồn
nản và những điều mà tôi đã không hoàn tất được trong tác phẩm kia,
những điều mà người khác không thể thấy. Trong lòng tôi lúc đó cũng như
vừa bị cướp đoạt, trống trải như xưởng điêu khắc trống trơn.
- Có lẽ vậy. Không ai trong chúng ta có thể hiểu nhau hoàn toàn về
những điều như thế. Nhưng có một điều mà mọi người có thể cùng chia xẻ,
đó là chung cuộc những tác phẩm của chúng ta làm cho chúng ta cảm thấy
hổ thẹn, chúng ta phải bắt đầu trở lại, và mỗi lần như vậy lại phải hy sinh,
lại phải dâng hiến trọn mình.
Vài tuần sau công trình của Đan Thanh đã hoàn tất, và tất cả được đặt
vào vị trí. Như bao lần khác: công trình của chàng trở thành vật sở hữu của
kẻ khác, được nhìn ngắm, phê phán, ca tụng, và chàng được tán dương,
vinh hạnh, nhưng lòng chàng và cả xưởng điêu khắc đều trống không và
chẳng bao lâu, chàng tự hỏi là công trình ấy có xứng đáng với bao hy sinh.
Ngày cắt băng khánh thành chàng được mời dự tiệc tại bàn của các cha, thứ
rượu cũ ngon nhất được lấy ra đãi khách. Đan Thanh thưởng thức món cá
và thịt nai ngon tuyệt, và chàng cảm thấy ly rượu nồng đượm hẳn lên vì sự
