Trong Kinh Lễ có thiên Lễ vận, Hán nho cho là Tử Du hoặc là môn đệ của
Tử Du làm ra, ở đầu thiên ấy nói cái nghĩa đại đồng và tiểu khang như sau
này:
“Ngày xưa đức Trọng Ni được dự lễ tế chạp. Tế xong Ngài ra đứng chơi ở
trên cửa đền, ngậm ngùi mà thở dài. Ngài thở dài là thở dài về việc vua
nước Lỗ cúng tế không đủ lễ. Ngôn Yển (Tử Du) đứng bên cạnh hỏi: Phu
Tử thở dài về việc gì? Khổng Tử nói: Thực hành cái đại đạo, cùng những kẻ
anh tuấn đời Tam đại, thì Khâu này không kịp, nhưng vẫn có chí làm những
việc như thế.
“Thực hành cái đại đạo thì thiên hạ là chung cả, kén chọn kẻ hiền kẻ năng,
giảng điều tín, sửa điều hòa thuận. Cho nên người ta không riêng thân cha
mẹ mình, không riêng yêu con mình, khiến kẻ già có chỗ nuôi nấng trọn
đời, kẻ trẻ mạnh có chỗ dùng, đứa trẻ tuổi có chỗ trưởng thành, thương kẻ
góa chồng, đứa con không có cha mẹ và người già không có con cái, người
tàn tật có chỗ nuôi, con trai có chức phận, con gái có chồng, con tử tế, của
cải không bỏ phí ở đất, mà bất tất phải tàng tích ở mình, sức lực phải ở thân
mình ra, mà bất tất phải lấy làm riêng của mình. Ấy cho nên cơ mưu phải bế
tắc, kẻ trộm cắp, người làm loạn, làm giặc, không nổi lên, vậy bên ngoài
cửa không đóng. Ấy thế là đời đại đồng
大同.
“Nay đại đạo đã bỏ, lấy thiên hạ làm của riêng nhà mình, ai nấy đều riêng
thân cha mẹ mình, đều riêng yêu con mình, của cải và sức lực làm riêng của
mình, vua quan thì lấy việc cha truyền con nôi làm lễ, lấy thành quách hào
trì làm kiên cố, lấy lễ nghĩa làm kỷ cương, chính cái nghĩa vua tôi, hậu cái
tình cha con, thuận cái tình anh em, hòa cái đạo vợ chồng, đặt chế độ, lập
điền lý, tôn trọng kẻ trí dũng, lập công khởi sự riêng cho mình. Cho nên sự
dùng mưu chước mới sinh ra mà việc chiến tranh bởi đó khởi lên vậy. Vua
Vũ, vua Thang, vua Văn, vua Vũ, Thành Vương, Chu Công bởi đó mà được
chọn là bậc hơn cả. Sáu bậc quân tử ấy chưa từng không cẩn thận ở lễ. Lễ là
để làm cho rõ cái nghĩa, thành điều tín, rõ người có lỗi, lấy nhân làm phép,
giảng điều tốn nhượng, bảo dân theo phép thường. Nhưng có ai không theo
những điều ấy, thì dẫu có thế vị, chúng nhân cho là họa ác, bắt tội mà truất
bỏ đi. Ấy thế là đời tiểu khang
小康”.
