NHO GIÁO - Trang 207

còn chưa hết tội. Cho nên kẻ thiện chiến thì nên chịu thượng hình, kẻ liên
hợp chư hầu để đánh nhau thì nên chịu tội thứ, kẻ bắt dân đi mở chỗ rừng
rậm để làm ruộng đất cho vua thì nên chịu tội thứ nữa” (Ly Lâu, thượng).
Nói rút lại, học thuyết của Mạnh Tử về đường chính trị là cốt lấy sự hòa
bình mà bảo tồn lấy dân. Đó là do sự cảm xúc của hoàn cảnh đương thời,
dân tình khổ sở vì nỗi vua chúa tranh quyền tranh lợi thiên hạ loạn lạc, cho
nên ông muốn đem cái đạo lớn của thánh hiền mà khuyên răn mọì người,
khiến cho ai nấy đều hồi tưởng lại, lấy nhân nghĩa mà đối với quốc gia để
cứu vớt muôn dân. Chính sách của ông là chính sách cứu đời vậy.