NHO GIÁO - Trang 338

性相近也,習相遠也”.

Công kích sự sai lầm của thế tục. Vương Sung thấy bọn nho học đời Hán
có nhiều người mê tín và hay tôn cổ, làm ngại trở cho sự tiến bộ về học
thuật, cho nên ông công kích những điều ấy rất kịch liệt. Bao nhiêu những
sự mê hoặc mà người đời thường tin, là ông đem biện luận một cách rõ ràng
ở những thiên Biến hư, quyển IV; Dị hư, Cảm hư, Phúc hư, Họa hư, Long
hư, Lôi hư,
quyển V; Đạo hư, quyển VI, v.v. Ông nói rằng: “Sự mạc
minh ư hữu hiệu, luận mạc định ư hữu chứng. Không ngôn hư ngữ, tuy đắc
đạo tâm, nhân do bất tín

事莫明於有效,論莫定於有証。空言虚语,虽得

道心,人猶不信: Việc không gì rõ bằng có hiệu nghiệm, luận không gì
quyết định bằng có chứng cứ. Không ngôn hư ngữ tuy hợp với đạo tâm,
nhưng người ta vẫn không tin” (Bạc táng, XXIII). Có hiệu chứng thì dễ
khiến người ta tin, cho nên những kẻ biện sĩ văn nhân, khéo dùng hiệu
chứng làm cho người ta “kiệt tài dĩ sự thần, không gia dĩ tống chung

竭財

以事神,空家以送终: hết của để thờ thần, sạch không nhà để đưa ma”. Sự
học cần phải có hiệu chứng, song nếu không cẩn thận, mà dùng cái hiệu
chứng không chính đáng, thì lại thành ra cái hại lớn vậy.
Vương Sung học theo lối pháp hậu vương của Tuân Tử, cho người đời nay
hơn người đời xưa. ông nói rằng: “Kim thế chi sĩ giả, tôn cổ ti kim dã

今世

之士者,尊古卑今也: Kẻ sĩ đời nay tôn đời xưa, khinh đời nay... Giá đời
nay có người giảng đạo thâm hơn họ Khổng, họ Mặc, cái danh cũng không
được ngang với họ Khổng, họ Mặc; làm việc giỏi hơn họ Tăng, họ Nhan,
cái tiếng cũng không bằng họ Tăng, họ Nhan. Tại sao? Tại cái tiếng của thế
tục, rẻ cái mình trông thấy, quý cái mình nghe thấy... Cứ sự thực thì người
đời xưa và người đời nay cũng thế, bao giờ cũng có người hay, người dở.
Nhưng vì người làm sách chép truyện thường hay làm cho cao đời xưa và
thấp đời nay vậy. Xem như Dương Hùng làm sách Thái Huyền và sách
Pháp ngôn, Trương Bá Tùng không thêm để mắt trông đến. Giá Dương
Hùng sinh ra trước Trương Bá Tùng thì có lẽ Trương Bá Tùng đã cho sách
của Dương Hùng là cái hòm chứa vàng vậy” (Tề thế, XVIII).
Cái tính tôn cổ ti kim ấy làm cho người đọc sách chỉ nhắm mắt tin sách, chứ
không biết “Kinh hữu bao tăng chi văn, thế hữu không gia chi ngôn

經有襃

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.