sang ở nước Vệ. Việc này có người không biết, hỏi rằng: Ngài là bậc thánh
nhân sao lại vì việc nhỏ mọn như thế mà bỏ việc nước? Phải biết rằng: Ngài
xuất chính là mong đem thi hành cái đạo của mình. Đạo ấy chủ ở sự lễ
nghĩa, mà ông vua đã không thiết gì đến lễ nghĩa nữa, thì chẳng đi còn ở
làm gì. Vậy sự Ngài bỏ đi là vì Ngài biết vua không muốn dùng mình, chứ
không phải vì miếng thịt, vả ngài theo cái chủ nghĩa tôn quân, dẫu thế nào
cũng phải giữ cho trọn cái đức của vua, cho nên Ngài mới nhân một điều lỗi
nhỏ mà bỏ đi, để không lộ cái điều dở của vua. Cái ý kiến ấy chính là của
Mạnh Tử nói trong thiên Cáo tử, thật là tỏ rõ được cái tính kính cẩn của
Khổng Tử, không làm cẩu thả điều gì vậy.
Ngài ở nước Vệ được 10 tháng, vua nước Vệ không dùng, Ngài định đi
sang nước Trần, nhưng khi đi đến đất Khuông, người nước ấy nhận lầm
Ngài là Dương Hổ, là một người tàn bạo, ai cũng ghét, cho nên mới đem
quân ra vây đánh. Lúc Ngài bị vây, học trò Ngài là thầy Tử Lộ muốn ra
chống cự, nhưng Ngài không cho, bảo thầy Tử Lộ lấy đàn gảy và hát để
Ngài họa theo. Người nước Khuông nghe tiếng đàn hát, biết là lầm, liền rút
quân về. Ngài thấy có sự ngăn trở như thế, lại trở về nước Vệ. Bấy giờ vua
nước Vệ có người vợ tên là Nam tử, nhan sắc rực rỡ nhưng dâm đãng vô
cùng. Nàng ấy muốn tiếp Ngài. Trước Ngài đã từ chối, nhưng sau bất đắc dĩ
Ngài phải vào yết kiến, vì theo tục bấy giờ, hễ ai đến nhận chức gì ở nước
nào thì phải vào ra mắt vợ ông vua nước ấy. Thầy Tử Lộ thấy Ngài vào yết
kiến nàng Nam tử, lấy làm không bằng lòng. Ngài nói rằng: “Dư sở phủ
giả, thiên yếm chi! Thiên yếm chi!
予所否者，天 厭之！天厭之！: Nếu ta
có làm điều gì không phải thì Trời bỏ ta! Trời bỏ ta! (Luận Ngữ: Ung dã
VI). Vua nước Vệ lại chiều nàng Nam tử, mời Ngài đi xe theo sau ra chơi
ngoài thành thị, có người cười rằng: “Kìa! Đạo đức chạy theo cái đẹp!”
Ngài cũng than rằng: “Ngô vị kiến hiếu đức như hiếu sắc giả dã
吾未見好
德如好色者也: Ta chưa thấy ai yêu cái đức tốt như yêu cái sắc đẹp vậy”
(Luận Ngữ: Tử hãn IX).
Ngài ở nước Vệ phải những điều không vừa ý như thế, cho nên được ít lâu
Ngài sang ở nước Tống, bị quan Tư mã nước Tống là Hoàn Khôi muốn giết
