NHO GIÁO - Trang 454

Tất là phải theo đạo Đại Học, lấy sự tu thân làm gốc. Một lời nói, một việc
làm, có thể làm phép cho thiên hạ; một sự thưởng, một sự phạt, có thể hợp
với sự công bằng của thiên hạ. Thế thì không cần dân theo mà dân cũng
theo. (e) Thuận đạo trời. Từ Tam Đại về sau chỉ có đời vua Văn, vua Cảnh
nhà Hán là thịnh trị hơn cả. Song lúc bấy giờ Trời thường có tai biến mà
vua Văn, vua Cảnh biết cẩn thận đối với sự răn bảo của Trời, một mực lấy
việc nuôi dân làm đầu, cho nên lòng dân thuận mà hòa khí ứng.
4. Nông tang học hiệu. Nhà nước chỉ biết cách khéo thu tiền tài mà không
biết rõ cái gốc tiền tài ở đâu, chỉ biết phòng giữ sự khi trá của người mà
không biết nuôi lòng thiện của người, chỉ lo pháp luật khó thi hành mà
không lo đến lúc pháp luật không có chỗ thi hành ra được. Nếu biết trọng về
sự làm ruộng, bắt hết cả những kẻ lười biếng không có nghề nghiệp phải
chăm chỉ về sự nông tang, thì chỉ độ mười năm sau kho đụn đầy dẫy. Nếu tự
đô ấp đến chỗ châu huyện đều đặt nhà học, để cho từ con vua trở xuống đến
con nhà sĩ và thứ nhân đều đi học cả, thì độ mươi năm sau, trên biết bảo
dưới, dưới biết cách thờ trên.
5. Thận vi. Thiên hạ sở dĩ trị được là bởi cái đạo có thích nghi, đấng nhân
quần cần phải xét cho kỹ. Xét kỹ rồi mới phát ra, thì phát ra lúc nào cũng
tin. Khi mừng khi giận sắc hiện ra mặt, rồi nói hiện ra miệng, người ngoài
có thể biết trước được. Nếu xét lại cái cớ tại làm sao mà người ngoài biết,
chắc hối về sự nông nổi vậy. Bởi thế đấng tiên vương tiềm tâm cũng mặc,
mừng giận không khinh dị. Khi chưa phát ra rồi dẫu người rất gần cũng
biết, khi phát ra rồi dẫu người rất thân cũng không làm cho thay đổi đi
được, cho nên hiệu lệnh giản dị mà không khi nào phải hối hận mà sửa đổi
lại và dẫn được trúng tiết vậy.
Bài sớ ấy có đến hơn một vạn lời. Vua Thế Tổ xem rất lấy làm khen. Nhân
vì Hứa Hành lắm bệnh, vua cho cứ năm ngày phải vào phủ Trung Thư một
lần, sau xin cáo về.
Đến năm Chí Nguyên thứ bảy (1271) lại được triệu vào Kinh để cùng với
Diêu Khu định rõ triều nghi. Năm sau ông được cử làm chức tập hiền đại
học sĩ, kiêm chức quốc tử tế tửu, cho mở học viện ở viện khu mật cũ ở phía
nam thành Yên Kinh, Hứa Hành lấy làm mừng mà nói rằng: “Đó là việc của