chương khoa cử. Ông nói rằng: “Lối văn chương khoa cử là vì lợi, không
phải vì nghĩa”.
Ông ở chỗ thôn dã, dạy học hơn 40 năm; các quan danh thần ở trong triều
và ở ngoài châu quận dâng sớ đến mấy mươi lần để vời ông ra làm quan,
nhưng ông không chịu ra.
Ông thường tự gọi là Bạch Vân sơn nhân, cho nên đến khi ông mất, các học
giả gọi Bạch Vân tiên sinh
白雲先生. Lại vì ông không ra làm quan, cho
nên gọi là Kim Hoa xử sĩ.
***
Nho giáo trong đời nhà Nguyên tuy so với các đời trước thì không bằng,
nhưng cũng có cái vẻ thịnh đạt. Những học giả như Triệu Phục, Hứa Hành
và Hứa Khiêm đều là người có đức hạnh rất xứng đáng, đủ làm tiểu biểu
cho nhân vật trong một thời. Song cái học của Nguyên nho chỉ bó buộc ở
trong phạm vi Trình, Chu mà thôi, vi rằng ai cũng cho Nho học đến đó là
cùng cực rồi. Kết quả thành ra là ngoài sự học để giữ lấy cái danh tiết cho
trong sạch, thì không ai phát triển ra được điều gì cao minh hơn nữa.
